Hoewel Frins betoogt dat er vastgehouden kán worden aan de oorspronkelijke deadline, adviseert hij er wel degelijk tegen. 'Het is juridisch zo dat in de habitatrichtlijn - de Europese Natuurwet - nergens staat wanneer die stikstofreductie moet zijn ingetreden. Maar het is wel zo dat áls het doel op 2035 wordt gezet, de kans groot is dat de natuur intussen gaat verslechteren, en dat is in strijd met de habitatrichtlijn. De huidige natuurkwaliteit mág niet verslechteren, en moet zelfs op veel plekken verbeteren.'
Lees ook | Boeren hebben geen vertrouwen in gesprek Remkes, LTO gaat wel
Maar, zo stelt Frins, de habitatrichtlijn is niet de reden dat het kabinet de deadline naar voren heeft gehaald. 'Ik denk dat ze de deadline naar voren hebben gehaald omdat er afgelopen jaar enkele ecologische rapporten zijn verschenen, waarin wordt gesteld dat als er niet besloten wordt tot 50 procent stikstofreductie in 2030, dat de natuurkwaliteit dan dusdanig verslechtert dat we de gunstige staat van instandhouding die we moeten bereiken, nooit meer kunnen halen. Je moet in 2030 op die 50 procent zitten wil je voldoen aan de Europese richtlijnen.'
Problemen?
Als Nederland tóch besluit vast te houden aan 2035 en het wordt duidelijk dat de natuurkwaliteit inderdaad verslechtert, wat in strijd zou zijn met de richtlijnen, zou de Europese Commissie een zogeheten inbreukprocedure kunnen beginnen, aldus Frins. 'En dat zou dus ook betekenen dat ze Nederland voor het Europese Hof van Justitie kunnen slepen, wat kan leiden tot een boete.'
Lees ook | Boerenactiegroepen in gesprek om het eens te worden met elkaar
Frins geeft wel toe dat het noemen van de deadline in 2035 - zoals het in de wet staat - tot verwarring kan leiden. 'De huidige doelstelling staat sinds vorig jaar juli in de wet, en het is niet in een oogwenk mogelijk om een wet te wijzigen. In het coalitieakkoord van Rutte IV echter, dat begin dit jaar is gepresenteerd, is de ambitie om dat doel met vijf jaar naar voren te halen. Daar zal dus een nieuw wetsvoorstel voor moeten worden ingediend.'
Tegemoetkoming
Om boeren in zekere zin tegemoet te komen ziet Frins het vasthouden aan 2035 als mogelijke oplossing. 'Maar los van het natuurverhaal, lijkt mij het heel verstandig om alle juridische procedures die we al sinds jaar en dag voeren te voorkomen. En dat doe je door zo snel mogelijk de stikstofemissie te reduceren. Hoe sneller je dat doet, hoe sneller er als vanzelf weer ruimte ontstaat voor economische ontwikkelingen. Waardoor dus niet iedere keer over iedere kleine toename van stikstofdepositie een juridische procedure ontstaat. Misschien is het beter om de boeren tegemoet te komen met de 2035-doelstelling, maar ik denk dat het land in generieke zin meer baat heeft bij het naar voren halen van het doel zoals het kabinet van plan is.'