Het gesprek zal vandaag met name gaan over de stikstofplannen van het kabinet. Er wordt gesproken over wat de doelstellingen zijn en hoe die behaald moeten worden, maar ook over het tijdsplan. Daarnaast komen de kritische depositiewaarde (de hoeveelheid stikstof die een natuurgebied aankan, red.) en de PAS-melders (boerenbedrijven die door nieuwe wetgeving ineens over een stikstofvergunning moesten beschikken, maar dit nog niet deden, red.) aan bod.
Mogelijkheden
Onderhandelingsstrateeg Thomas van der Heijden van Bureau Zuidema ziet dat er mogelijkheden liggen voor de boeren. 'Natuurlijk is er ruimte voor de boeren, anders ga je niet dit hele circus optuigen met al die partijen en regeringsvertegenwoordigers. Rutte heeft eerder al gezegd dat alles bespreekbaar is.'
Lees ook | Boeren hebben geen vertrouwen in gesprek Remkes, LTO gaat wel
Van der Heijden wil echter nog niet spreken van onderhandelen. 'Dit is een voorfase. Voor onderhandelingen heb je een paar basisvoorwaarden nodig: twee partijen met gemeenschappelijke én tegengestelde belangen, moeten tijdelijk en vrijwillig bij elkaar komen, met als doel concrete voorstellen te bespreken om zo tot overeenstemming te komen. Zo ver zijn we nog lang niet.'
Beginnersfout
De onderhandelingsstrateeg is niet te spreken over de handelswijze van het kabinet, dat volgens hem een beginnersfout maakte. 'Bij de presentatie van de stikstofplattegrond zei het kabinet: 'Beste boeren, dit is het, punt uit.' Als je wil overleggen met welke sector dan ook, dan moet je een plan naar voren moeten zetten en niet de uitkomst daarvan. Dat de boeren nu niet op de kast, maar bovenop de trekkers zitten, kan ik me volledig voorstellen,' aldus Van der Heijden.
Ook heeft hij twijfels over de aanstelling van Johan Remkes als neutrale gespreksleider. 'Remkes is natuurlijk een wijs man, dus moet je wel zo iemand naar voren schuiven. Maar of hij het moet zijn, als schrijver van het eerdere rapport over stikstof, betwijfel ik.' Het optreden van de premier kan Van der Heijden meer bekoren. 'Als het moeilijk wordt vertoont hij normaal gesproken duikgedrag. Nu is hij erbij, en ik hoop dat hij gewoon gaat luisteren naar de partijen, zonder eindbiedingen te doen. Daarna kan er gekeken worden naar de volgende fase.'
Taboes
Waar Remkes eerder sprak van een gesprek 'zonder taboes', vreest Van der Heijden dat die taboes toch tevoorschijn gehaald zullen worden. 'Ik denk dat het kabinet komt met de uitslag van de rechter en de commitment aan Europa. Maar ze moeten oppassen dat ze er nu niet van alles bijhalen. Die uitspraak en Brussel zijn natuurlijk belangrijk, maar inhoudelijk kun je daar nog wel wat mee doen.'
Lees ook | 'Het land heeft meer baat bij het naar voren halen van de stikstofdoelstelling'