We installeren minder virusscanners, firewalls, spamfilters en anti-spywareprogramma's en ook met wachtwoorden zijn we niet meer zo alert. Dat blijkt uit het nieuwe rapport Computer en internetgebruik 2011 van de Universiteit Twente, dat donderdag verschijnt.
De cijfers zijn niet al te beroerd. Zo'n 80 procent van de computergebruikers installeert keurig een virusscanner. En 54 procent neemt er ook een spamfilter bij. Maar het aantal neemt af en de laksheid neemt toe. En dat komt door een overdreven vertrouwen in de internetproviders en makers van bestuurssystemen zoals Microsoft, zegt Jan van Dijk, hoogleraar communicatiewetenschap aan de Universiteit van Twente.
Van Dijk: "De leverancier neemt het steeds meer van ons over. Microsoft updates nemen de dingen van de gebruiker over, waardoor de gebruiker niet meer weet wat hij doet. De gevaren worden automatisch door die programma’s weggenomen. Maar het probleem is dat ze niet alles weg kunnen nemen. De internetcriminelen worden steeds slimmer en benaderen ons bijvoorbeeld via e-mail en dat haalt een programma er nooit uit."
Waarschuwing? Wegklikken!
Als
je wel een virusscanner ben je nog niet gevrijwaard van virussen, zegt Van
Dijk. "De scanners krijgen nogal eens waarschuwingen en dat wordt op een
bepaald moment irritant. Dan klik je ze weg zonder er echt naar te kijken.
Gebruikers snappen ook niet precies wat er beschermd is en wat er aan de hand
is. Kijk op zijn minst naar wat
er staat. Het is niet voor niets een waarschuwing".
De bevolkingsgroepen die het meeste risico lopen om in aanraking te komen met internetcriminaliteit zijn ouderen en jongeren. Van Dijk: "De allerjongsten zijn het meest gevaarlijk bezig door veel te downloaden en veel op social network-sites allerlei dingen uit te wisselen. De ouderen hebben in het algemeen minder vaardigheden en snappen niet hoe ze zichzelf moeten beschermen."
Digitale analfabeten
De onderzoekers waarschuwen verder
dat de harde kern van niet-internetters, de zogenoemde digitale analfabeten,
niet kleiner is geworden.
"Nog steeds gebruikt 9 procent van de Nederlanders internet in zijn geheel niet. Verder is er een grotere groep van 20 tot 25 procent die internet slechts sporadisch gebruikt, bijvoorbeeld om de vertrektijd van een trein te controleren of een e-mail te checken. In een verder digitaliserende samenleving dreigen ook deze mensen buiten de boot te vallen", zegt Van Dijk.