Er is een reden dat de meeste virussen vervelend zijn, maar niet levensgevaarlijk. Want als een virus zo gevaarlijk is dat alle mensen -of alle kippen- er aan overlijden, dan kan ook dat virus niet overleven. Er ontstaat dus een evenwicht dat voorkomt dat virussen té gevaarlijk worden.
Dat is de theorie van Dr Andrew Read, van de Penn State Universiteit, die daar nu een artikel over publiceert in PLOS Biology. Maar als dat klopt wat is dan het effect van vaccineren, vroeg Read zich af? En hij merkte op dat er twee situaties kunnen zijn.
De meeste bekende vaccins zijn 'perfect' zoals hij het noemt. Dat betekent dat ze de patiënt gezond houden én voorkomen dat het virus nieuwe besmettingen veroorzaakt. Maar er zijn ook vaccins die 'lekken'. Dan zijn de mensen geholpen, maar kan het virus nog wel besmettingen veroorzaken. Die situatie met lekkende vaccins is gevaarlijk, waarschuwt Read, want dan zit er geen rem meer op hun ontwikkeling.
Voor dit onderzoek toonde Read aan dat een bepaald virus onbeschermde kippen in tien dagen volledig uitroeit. Een tweede groep kippen, die was ingeënt met een lek vaccin, overleefde zonder problemen. Dat toont aan, zegt Read, dat dit virus normaal gesproken na tien dagen zou verdwijnen. Door het vaccin leeft het verder. En kan het gevaarlijker worden.
De standaard vaccins die alle kinderen hier krijgen, zijn veilig wat dit betreft. Maar voor nieuw ontwikkelde vaccins, voor malaria, voor HIV, voor Ebola, maakt Read zich zorgen. Van die vaccins moet niet alleen bekeken worden of ze goed zijn voor mensen. Er moet ook gekeken worden of ze virus niet de kans geven zich verder te ontwikkelen tot nog veel gevaarlijkere vormen.