'Het is helaas niet verrassend, al hadden we die sterke daling misschien niet verwacht', zegt mede oprichter van Visii hypotheken Hergen Dutrieux. 'Het vertrouwen van consumenten wordt steeds slechter. Inflatie stijgt en de hypotheekrente is de afgelopen tijd ook nog gestegen. Ik denk dat dit daar een reflectie van is. Dat starters zeggen: het wordt steeds ingewikkelder. Een snelle oplossing lijkt er ook niet te zijn.'
Wanhoopsindex
Een steeds kleiner wordende groep van zo'n vijftien procent van alle starters op de Nederlandse woningmarkt is nog wél positief over hun kansen om binnen een jaar hun eerste huis te kopen. Dutrieux: 'Natuurlijk zijn er mensen die op dit moment nog steeds kansen zien, maar de startersbarometer lijkt eerder een soort wanhoopsindex te zijn. Maar wie weet dat we in de toekomst beter nieuws kunnen brengen, en misschien dat minister De Jonge in het Nationaal Bouwplan als eerste aan de starters kan denken als er woningen worden gebouwd.'
Vanuit de politiek gaan er stemmen op voor een verbod op het overbieden op woningen. Dutrieux denkt dat het in praktijk ingewikkeld is om dat voor elkaar te krijgen. 'Want hoe stel je vast wanneer je aan het overbieden bent, en wie bepaalt de waarde van een woning? Je kan wel denken aan iets van een betere bescherming, zoals een langere afkoelperiode. Die kan je bijvoorbeeld verlengen naar twee weken, zodat iedere starter twee weken kan nadenken of het wel een goed idee is.'
Oplossingen
Ook hoogleraar woningmarkt aan de TU Delft Peter Boelhouwer denkt dat een verbod op overbieden niet zal werken. 'Je zou wel kunnen afspreken dat je een marktprijs bepaalt, en dat mag dan het maximum zijn. Maar dan krijg je een hele rij mensen die een woning willen kopen, en dan moet je gaan loten. Ik ken ook geen ander land in de wereld waar het zo geregeld is, dus het lijkt mij niet echt realistisch.'
Volgens Boulhouwer is het kansrijker om het Noorse systeem te introduceren. 'Dat is een open biedsysteem. Dat heeft voor- en nadelen, maar dan kan je in ieder geval zien wat er geboden wordt. Nu is het soms zo dat je een bepaald bedrag hebt geboden, terwijl het ook veel lager had kunnen zijn. In een markt die vermoedelijk minder krap gaat worden, is dat een eerlijker systeem. Nadeel is dat het in een hele krappe markt tot extra prijsstijgingen kan leiden.'
