Vorige maand telde de keten ruim een kwart minder hypotheekaanvragen voor de aankoop van een woning dan een maand eerder. En vergeleken met een jaar terug ging het om een daling van bijna een derde. Het gemiddelde hypotheekbedrag nam daarbij op jaarbasis bijna 5 procent toe. Mensen die zich oriënteren op de woningmarkt lijken de aankoop van een woning uit te stellen tot de hypotheekrente weer wat is gedaald of het aanbod betaalbaarder wordt, is de indruk van De Hypotheker.
Lees ook | 'Rentestijging bedreigt dure nieuwbouw'
'Je ziet hier duidelijk een combinatie van de sterk gestegen hypotheekrente sinds het begin van het jaar, aanhoudende hoge huizenprijzen en angst voor een economische recessie onder consumenten', zegt commercieel directeur van De Hypotheker Menno Luiten. 'Dat zorgt ervoor dat mensen liever eerst de kat uit de boom kijken.'
Betaalbaarheid
De huizenprijzen liggen nog altijd op een erg hoog niveau. En 'door de hogere hypotheekrente kunnen woningzoekenden op dit moment minder lenen. Hierdoor staat de betaalbaarheid van woningen onder druk', aldus Luiten. Hij wijst erop dat veel mensen wel willen verhuizen, maar volgens onderzoek van De Hypotheker op zoek zijn naar een woning van ongeveer 349.000 euro. Dit terwijl de gemiddelde verkoopprijs in het tweede kwartaal nog op 448.000 euro lag.
Lees ook | 'Rijtjeshuis oer-Hollands fenomeen'
Onlangs waren er ook al andere signalen dat de woningmarkt wat aan het afkoelen is. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) zwakte de toename van de huizenprijzen in juni bijvoorbeeld duidelijk af, al bleef de toename wel op een relatief hoog niveau. Bouwconcern Heijmans merkte daarnaast dat het aantal mensen met concrete interesse per nieuwbouwhuis terugliep.
Kopersmarkt
Het lijkt er volgens Luiten op dat we van een verkopersmarkt naar een kopersmarkt aan het gaan zijn. 'Driekwart van de oriënterende kopers geeft aan dat ze bereid zijn langer te wachten, en je ziet ook dat de stijging van de langere hypotheekrentetermijnen aan het afvlakken is. Dat zorgt ervoor dat consumenten duidelijk een pas op de plaats aan het maken zijn.'
Lees ook | Stijging huizenprijzen naar laagste niveau in bijna een jaar
Toch zorgen al deze ontwikkelingen niet direct voor een verbetering van de situatie voor kopers op de markt. 'Er zijn duidelijke tekenen dat de woningmarkt aan het afkoelen is. Maar de gemiddelde verkoopprijs ligt nog steeds ruim boven wat oriënterende kopers bereid zijn te betalen', aldus Luiten. 'Ook lijken mensen die hun huis te koop aanbieden nog niet bereid om in prijs te zakken. 'Het duurt alleen langer voordat ze hem kwijt zijn.'
Kantelpunt
Het is voorlopig nog te vroeg om te concluderen dat we hier op een kantelpunt in de huizenmarkt zijn aanbeland, zegt redacteur vastgoed en woningmarkt bij het FD Erik van Rein. 'Dat komt ook doordat de prijzen nog heel hoog blijven, dat geeft aan dat mensen nog altijd bereid zijn om veel te bieden.'
Bovendien kan het een tijdje duren voordat het effect van rentestijgingen terug te zien zijn in de huizenprijzen en de bereidheid van mensen om veel te bieden. 'Dat heeft te maken met de registratie van de prijzen', aldus van Rein. 'Maar er gaat vaak gewoon wat tijd overheen voordat mensen echt voorzichtiger worden en minder gaan bieden. Het enige bewijs dat we nu hebben is redelijk anekdotisch. Maar er zijn wel tekenen dat de markt anders is dan vorig jaar, toen het zo'n gekte was.'
Meer te koop
Makelaarsorganisatie NVM constateerde op haar beurt dat de hoeveelheid te koop staande huizen de laatste maanden flink is toegenomen. Maar mensen zouden over het algemeen hun huis eerst willen verkopen voordat ze zelf een nieuwe woning aanschaffen, zeiden de makelaars er ook meteen bij. Dat zou de reden zijn dat het aantal transacties nog achter blijft bij het aanbod.
Lees ook | Gemiddeld hypotheekbedrag daalt voor het eerst in jaren
Luiten waarschuwt dat iedereen niet te vroeg moet juichen over de licht afkoelende woningmarkt, die op zich een 'gezonde ontwikkeling' is. Dit komt omdat de prijzen nog steeds flink oplopen en er nog steeds veel te weinig huizen zijn. 'Het is cruciaal dat de aandacht niet verslapt en tekort aan woningen urgent op de agenda blijft', is daarom zijn advies aan beleidsmakers.
