Hoofdeconoom Peter Hein van Mulligen van het CBS onderscheidt in het afgelopen decennium twee ijkpunten: 2013 en 2019. '2013 was het jaar waarin de huizenprijzen op het laagste niveau zaten na de crisis, toen stegen de prijzen het hardst in de Randstadregio's. En dat vanaf 2019, toen de rente ultra laag was'. Bij die lage rente stegen de prijzen vooral buiten de Randstad, die maakten een inhaalslag.
‘Heel veel mensen kunnen die huizen gewoon simpelweg niet meer betalen’
Lees ook | 'Woningtekort stijgt fors tot 2025 wegens uitgestelde bouw'
Rente
Volgens Van Mulligen zijn de huizenprijzen in Haarlem, Zaanstreek, Groot-Amsterdam in het vierde kwartaal van 2022 juist weer het snelste gedaald. Logisch, want ze stegen ook het hardst. Dat heeft er volgens de hoofdeconoom ook mee te maken dat juist het prijsniveau daar ontzettend hoog is: 'Heel veel mensen kunnen die huizen gewoon simpelweg niet meer betalen. En dus daalt de vraag. Nu die rente stijgt, neemt die groep alleen maar toe.'
Lees ook | Hypotheekrentes stijgen voor derde week op rij
Millennials
Elders in het land zijn de prijzen toch minder hard gestegen, en dat is een logische correctie die eraan zat te komen. 'De huizenprijzen zijn nu zo hoog dat het alleen voor een beperkte groep betaalbaar is. Je ziet het ook bij millennials; bij hen is het woningbezit op een derde toch aanzienlijk lager dan bij de generaties voor hen. Ja, en op een gegeven moment zijn de prijzen zo hoog, dan keert de wal het schip.'
Lees ook | Kabinet wil einde aan te hoge huur: 'Het is afgelopen met die excessieve prijzen'
Of de huizenprijzen de komende tijd verder zullen dalen? 'We zien al een tijdje dat de huizenprijzen in de grootste gebieden, de meeste gebieden in Nederland, toch gestaag aan het dalen zijn. Het heeft alles te maken met die hoge rente. En dat zou nog wel even door kunnen gaan.'
‘Bij millennials ligt het woningbezit lager dan bij de generaties voor hen ’
Van Mulligen acht het echter onwaarschijnlijk dat die huizenprijzen zo hard dalen tot het niveau van een paar jaar geleden. 'Maar die correctie zou zo maar een tijdje langer kunnen duren.' Qua regionale verschillen ziet Van Mulligen ook prijsstijgingen in Den Haag, Flevoland en vooral de stad Groningen. Aan de randen van het land zijn de stijgingen milder geweest.
Lees ook | Hier betaal je het meest voor een huis