In april, mei en juni werd voor ruim 15.000 nieuw te bouwen woningen een vergunning verstrekt. Dit is 5 procent minder dan in het tweede kwartaal vorig jaar. Ook in de eerste drie maanden van dit jaar werden minder vergunningen verleend dan een jaar eerder. Het aantal woningen dat hierdoor niet wordt gebouwd, hangt volgens Peter Hein van Mulligen, hoofdeconoom van het CBS, grotendeels samen met de niet verleende vergunningen. 'Maar er ontstaan ook woningen door opsplitsing en transformatie', zegt hij. Woningen die ontstaan door bijvoorbeeld kantoorpanden om te bouwen, zijn niet meegeteld in de cijfers over bouwvergunningen.
Hoogleraar woningmarkt aan de TU Delft Peter Boelhouwer verwacht desondanksdat hierdoor het aantal nieuwe woningen dat wordt opgeleverd flink zal dalen. 'De komende anderhalf jaar gaat het gewoon door, want de bouwvergunningen zijn aan het wegzakken.' En dat kan minister De Jonge op dit moment niet gebruiken. 'Het ministerie heeft eerder al gezegd dat er veel meer vraag blijkt te zijn dan tot nu toe werd gedacht. Dus het tekort loopt verder op. En de komende twee jaren gaat de productie dalen.'
Lees ook | Gifbeker nieuwbouwmarkt nog lang niet leeg: 'Vrije val'
Wel is er de hoop dat daarna een inhaalslag wordt gemaakt. 'Aan het eind van het decennium zou het tekort teruggebracht kunnen worden naar 3,8 procent, terwijl eigenlijk het idee was om op 2 procent uit te komen', beschrijft Boelhouwer de voorspellingen van het ministerie. Zelf heeft hij flinke vraagtekens bij deze schets. 'Dan gaat het ministerie er wel vanuit dat de nettomigratie gaat dalen, daar twijfel ik aan.'
Stikstofcrisis
Dat het niveau zo dramatisch laag ligt, komt met name door de stikstofcrisis waar de bouwsector mee kampt. Afgelopen najaar bepaalde de Raad van State dat bouwprojecten niet meer automatisch toestemming krijgen om tijdelijk stikstof uit te mogen stoten. Hiervoor is nu een milieuvergunning nodig. Daarnaast kampen gemeenten bij het verlenen van vergunningen met personeelstekorten, net als de bouwsector zelf. Daardoor duurt het langer voordat nieuwe woningen af zijn.
Lees ook | Bouwend Nederland: Porthos-uitspraak positief, eindelijk duidelijkheid
Verder meldt het CBS dat de omzet van de bouw afgelopen kwartaal is gestegen met 7,7 procent vergeleken met een jaar eerder. Gecorrigeerd voor de inflatie blijft hier iets minder dan 3 procent van over, aldus Van Mulligen. De vergunde bouwkosten voor alle woningen waren lager en daalden met 3 procent, tot bijna 3,3 miljard euro.
Meer bouwbedrijven failliet
Ook gingen er in april, mei en juni meer bouwbedrijven failliet dan in dezelfde periode een jaar eerder, ziet het CBS. In totaal gaat het om 106 bedrijven in het tweede kwartaal, een jaar geleden waren dat er 76. In de eerste drie maanden van dit jaar lag het aantal bankroete bouwbedrijven op 92.