'Overheid moet regie houden in gastransitie'
Nederland is mogelijk al over vier jaar afhankelijk van buitenlands gas. En daar moeten we ons op voorbereiden, waarschuwt TNO. De overheid moet zorgen voor een 'duurzame' energiemix, om goed voorbereid te zijn op de energietransitie. Gas zal daar voorlopig een onmisbare rol in blijven spelen.
TNO werkte een aantal scenario's uit. 'Al met al zijn er twee scenario's die zeggen dat er tussen de vier en zes jaar een importafhankelijkheid zou kunnen optreden', zegt Lucia van Geuns, energiedeskundige en onderzoeker bij TNO. Gas zal volgens TNO namelijk belangrijk blijven, ook wanneer het aandeel van duurzame energie toeneemt. 'Dan moet gas nog steeds een belangrijke rol spelen, omdat het dan die flexibiliteitrol heeft. Oftewel: wanneer de wind niet waait en de zon niet schijnt, et cetera.'
In de Nationale Energieverkenning 2016 werd er nog van uitgegaan dat we op zijn vroegst in 2030 afhankelijk zouden worden van gasimport. De gaswinning is de laatste jaren steeds verder teruggeschroefd vanwege aardbevingen in het winningsgebied in Groningen. TNO benadrukt dat er een hoop onzekere factoren zijn die de voorspellingen beïnvloeden. Van Geuns: 'Op zichzelf is importafhankelijkheid niet iets bijzonders. Heel Europa is importafhankelijk, maar belangrijk is dat we ons erop moeten voorbereiden.'
'Voorbereiden en regie houden'
Met voorbereiden doelt Van Geuns op het omzetten van hoogcalorisch gas uit het buitenland naar laagcalorisch gas zoals wij gewend zijn te gebruiken. 'Daar hebben wij wel een aantal fabrieken van (...), maar we moeten kijken of we daar genoeg van hebben op het moment dat we langzaamaan meer importafhankelijk worden.' Het is ook de vraag wie dat gaat betalen. 'Het is nu, met de scenario's die wij hebben doorgerekend, misschien toch wel tijd om daar goed naar te kijken en daarin als overheid de regiefunctie te behouden.'
Stikstoffaciliteiten
Tegen 2030 zijn alle lopende exportcontracten voor 'Groningen-kwaliteit-gas' verlopen, zei Han Fennema, ceo van Gasunie, maandag op BNR. Tegen die tijd hoopt hij alle huidige klanten nog altijd te kunnen bedienen met hoogcalorisch gas. 'Die klanten worden op dit moment omgebouwd van laagcalorische waarden naar hoogcalorisch gas. Daar vinden nu de eerste projecten van plaats en tussen 2020 en 2030 gaat dat grootschalig plaatsvinden. We hopen dat we dan weer hoogcalorisch gas door onze pijpleidingen kunnen transporteren naar onze klanten.'
Sinds de gaskraan in 2013 steeds verder dicht ging, veranderden de gasstromen in Nederland al aanzienlijk. Doordat de vraag naar het 'Groningse' gas niet afnam, moest heel veel extra laagcalorisch gas bijgefabriceerd worden, door stikstof toe te voegen. De stikstoffaciliteiten die daarvoor bestemd waren, moesten opeens weer op volle kracht gaan draaien. Fennema: 'Op dit moment produceren we zelf zo'n 24 miljard kubieke meter Groningen-kwaliteit gas. Vier jaar geleden was dat nog maar 4 miljard.'
