Voorzitter Sjaak van der Tak van LTO Nederland noemt de kabinetsplannen 'keihard landjepik'. Tak zegt in principe tegen dwang te zijn en zegt met 6 organisaties plannen te hebben gemaakt om de stikstofaanpak te doen versnellen. 'Dat doen we met innovatie en met het verplaatsen van bedrijven. En ja, er zijn mensen die willen stoppen, maar dit is keihard landjepik.'
'Vrijwillig gaat altijd veel sneller', zegt Van der Tak. Volgens de voorzitter duurt onteigening langer en is het vele malen duurder dan wanneer er op vrijwillige basis wordt gewerkt. 'Onze plannen kosten 15,3 miljard, onteigenen kost drie keer zo veel.'
Van der Tak denkt niet dat de plannen doorgaan en roept het kabinet op de plannen te verwerpen. Of er acties komen, wil de voorzitter niet zeggen.
Luister terug | Experts: onteigening oplossing stikstofcrisis
Er zijn verschillende scenario's waar even zovele prijskaartjes aan hangen. 'Het duurste is 17 miljard euro, dat is het scenario dat je echt gaat uitkopen: niks vrijwillig, land onteigenen, opkopen en dat omzetten in duurzame landbouw of natuur. Een goedkoper plan komt van Financiën en dat kost 9 miljard euro. Dat behelst het opkopen van varkensrechten en productierechten.'
Luister terug | 'We moeten het probleem nú aanpakken'
De vrijwilligheid heeft niet gewerkt volgens Van Leeuwen. 'Het kabinet wilde 500 varkensboeren uitkopen, iets meer dan de helft heeft zich gemeld. Het is ook niet gelukt om bedrijven dichtbij natuurgebieden uit te kopen, het schiet niet op. Ze maken zich er zorgen over. Er is blijkbaar ook een gesprek met boeren gaande of zij hierover willen meedenken.'
Luister terug | 'Ga geen boeren uitkopen'
Volgens Van Leeuwen is geld niet het probleem, maar neigen de partijen ertoe de gedwongen uitkoop te steunen als dat de sleutel is tot de wooncrisis. 'Dan gaat het taboe eraf, de Tweede kamer heeft zich wel verbonden aan de stikstofwet.'