Duurzaamheid19 sep '22 16:51Aangepast op 21 sep '22 15:26

Hoe komen we af van het watertekort? 'We mergelen de aarde uit'

Auteurs: Matthijs Meerman en Jorn Lucas

De zomer van 2022 was de heetste zomer ooit gemeten op het Europese continent. Met droogte, bosbranden en watertekorten tot gevolg. En ondanks dat de algemene gedachte is dat Nederland te veel water heeft, moet er ook in ons land veel werk worden verzet om niet op te drogen. 'Je moet als samenleving weerbaar zijn om niet afhankelijk te worden van neerslagpatronen', zegt Arthur Valkieser, bestuurslid van Water Europe, een adviesorgaan voor de Europese Commissie over waterkwaliteit.

Luister ook | Arthur Valkieser (Water Europe) over waterzekerheid

Er valt elk jaar gemiddeld evenveel water als neerslag naar beneden. 'Dat is al duizenden jaren zo, alleen het patroon en de locatie van waar het valt als in anders. En dus moet je als samenleving weerbaar worden tegen deze veranderende patronen en een systeem creëren dat niet afhankelijk is van deze patronen en toch grondwaterniveau's beschermt tegen grote schommelingen', zegt Valkieser in BNR Zakendoen tijdens het Amsterdam Business Forum.

(ANP / Erald van der Aa)

'We mergelen de aarde uit'

En juist dat dalende grondwater is één van de voornaamste oorzaken van de droogte in Nederland. 'Op dit moment wordt het merendeel van ons drinkwater uit de bodem opgepompt. Hierdoor zakt het grondwaterniveau en moeten we steeds dieper boren. We mergelen dus eigenlijk de aarde uit.'

Hij vervolgt: 'Het is eigenlijk heel simpel, je moet circulair gaan denken.' En dan duidt Valkieser onder meer op het zuiveringsproces van water in Nederland. 'De waterschappen zuiveren het water al zo goed, dat het bijna drinkwater kan worden. Je hoeft hier maar een kleine extra zuivering aan toe te voegen en daarmee hoef je minder water uit de grond te halen, dat brengt de natuur meer in balans en worden dijken en funderingen van woningen minder aangetast.'

Wat juist voorkomen moet worden is bijvoorbeeld het ontzilten van zeewater, wat Noord-Brabant nu wil gaan doen, zegt Valkieser, die ook leiding geeft aan het bedrijf Hydraloop. Zij zijn gespecialiseerd in zuivering van vervuild water. 'Dat kost niet alleen heel veel energie, het is ook schadelijk voor het milieu. Ze kunnen beter in gesprek gaan met de waterschappen om hun gezuiverde afvalwater te gebruiken voor drinkwater.' Volgens Valkieser is dit inmiddels een beproefd recept. 'Dat gebeurt al in Israël en Singapore en het water in de Maas is voor een groot deel gezuiverd afvalwater uit zuiveringen in Europa.

Luister ook | Zakendoen - Hoe gaat Hydraloop verder na het wereldnieuws?

De vraag is waarom het dan niet wordt gedaan. 'Hiervoor zijn langetermijn visie en een doelstelling. En dat ontbreekt.'

Oplossingen thuis

Los van een taak voor waterschappen, kunnen thuis ook maatregelen worden genomen. Alleen is water nu heel goedkoop en dus is er voor de consument geen reden om water te gaan besparen. 'Mensen kijken in eerste instantie naar de portemonnee. En daarom is het belangrijk dat nieuwe woningen waterbespaar-klaar worden gemaakt. Dat moet meegenomen worden in het bouwbesluit van de overheid, zodat de leidingen worden voorbereid en dan is het alleen aan de bewoners om zelf water te gaan besparen zonder dat ze comfort inleveren.'

Voor het gebruik van bijvoorbeeld gerecycled grijs water voor toilet, douche, tuin of wasmachine is een aparte leiding nodig zodat het niet gemengd wordt met het drinkwater. Valkieser benadrukt hier dat het product van zijn bedrijf Hydraloop hier niet voor is geschikt.

Kosten

Los van deze maatregelen, moet er wat Valkieser betreft dus ook gekeken naar de kosten van water, ondanks dat water nu dus nog heel goedkoop is. Wat dat betreft kan Nederland een voorbeeld nemen aan België, waar gedifferentieerde tarieven worden gebruikt.

'De eerste dertig duizend liter per persoon per jaar, dat is 80 liter per persoon dag, kost 4,60 euro per duizend liter. Daarboven wordt de prijs per duizend liter bijna verdubbeld naar 9,60 euro', vertelt Valkieser. 'Daarmee wordt men gedwongen om óf zuinig te zijn met water en korter te douchen, óf om een besparingssysteem te gaan installeren zodat die duurdere prijs voor water niet betaald hoeft te worden.'

Luister ook | Baanbrekende Businessmodellen - #12 Wordt Hydraloop een wereldhit?

Nederland toch nog toonaangevend

En toch is ook Nederland wat betreft Valkieser over het algemeen toonaangevend als gaat om de omgang met water. 'Die voorsprong hebben we nog steeds, heel veel bedrijven hebben enorm goede oplossingen hebben om slim om te gaan met waterproblemen.' En de markt voor deze ideeën, is enorm en groeiend. 'Dit waterprobleem is overal, België staat op nummer 22 op de lijst van landen met waterproblemen.'


Deel dit artikel

Gerelateerde artikelen