Wiebes heeft zelf de deal met een waarde van 648 miljoen gesloten, zegt Van der Smissen. Zodra de eerste signalen binnenkwamen dat het uit de hand liep, had de staatssecretaris zich op de hoogte moeten stellen van de situatie. 'Ik kan me echt niet voorstellen dat Wiebes niet geweten heeft van de uitwerking van de deal. Er is zo veel over gecommuniceerd en als een staatssecretaris dat niet doet, dan mag je je echt afvragen of de boter op het hoofd van Wiebes daar bewust of onbewust ligt. Als het onbewust is, twijfel ik heel erg aan zijn capaciteiten.'
Als het aan de SP ligt, wordt de hele regeling overigens alsnog teruggedraaid. Al erkent SP-Kamerlid Farshad Bashir dat dat juridisch waarschijnlijk niet mer mogelijk is. 'De SP was vanaf het begin tegen deze regeling, omdat die heel veel geld kost en we veel ambtenaren kwijtraken die we liever niet kwijt willen. Maar je moet eerst zorgen voor een betere dienstverlening en dán pas moet je kijken of er mensen weg kunnen.' Bashir zal Wiebes donderdag tijdens het debat nog eens aan de tand voelen over diens eigen rol in de reorganisatie van de Belastingdienst.
Schoon schip
Om schoon schip te maken bij de Belastingdienst schaft staatssecretaris Eric Wiebes de volledige raad van bestuur af. Daarvoor in de plaats komt een directeur-generaal. Op die manier trekt Wiebes de Belastingdienst volledig naar het ministerie van Financiën toe, blijkt uit een brief die hij aan de Tweede Kamer stuurde. De financiële afdeling van de Belastingdienst komt bovendien onder curatele te staan.
De maatregelen volgen op het nieuws van vorige week dat de vrijwillige vertrekregeling bij de Belastingdienst volledig uit de hand liep. De regeling voor het personeel van de Belastingdienst viel veel duurder uit dan verwacht, doordat veel meer mensen dan verwacht zich ervoor aanmeldden. Donderdag zal er over de kwestie gedebatteerd worden, met name over de vraag waarom Wiebes niet eerder met deze maatregelen kwam, verwacht Laurens Boven.
Nieuwe regeling
Wiebes werd naar eigen zeggen geconfronteerd met bindende afspraken met de vakbonden, die werden gemaakt zonder te zijn voorgelegd aan de commissies die daarover moeten besluiten. In maart werd hem duidelijk dat het misliep en dat de regeling bij ongewijzigd beleid 1,5 miljard euro zou gaan kosten, zegt politiek verslaggever Laurens Boven. Voor Wiebes en minister Jeroen Dijsselbloem was het reden om zo snel mogelijk met een nieuwe regeling te komen, zodat de schade niet verder op zou lopen.
Volgens het plan zouden 4800 mensen moeten afvloeien. Dat worden er naar verwachting tussen de 5200 en 5800. De vertrekregeling kostte uiteindelijk 70 miljoen euro meer dan begroot. Er dreigde zelfs een overschrijding van 638 miljoen, doordat veel ouderen de regeling erg interessant vinden. De hoogte van het bedrag dat je meekrijgt is namelijk afhankelijk van je salaris en het aantal dienstjaren. Stel: je gaat toch bijna met pensioen, dan is dat lekker cashen.
Op eigen houtje
Het feitenrelaas van Wiebes liegt er niet om: de Belastingdienst werkte op eigen houtje en de minister en staatssecretaris ontvingen vooraf geen enkel stuk over de totstandkoming van die vertrekregeling. Bovendien waren checks and balances afgesproken en een procedure om het geld voor de vertrekregeling te besteden, maar daar kwam dus weinig van terecht. De Belastingdienst deed een voorstel, dat niet aan andere partijen werd voorgelegd. Zo werden de bewindslieden voor een voldongen feit gesteld.