Want zodra Trump zijn zin krijgt met hogere exporttarieven wordt het relatief goedkope Mexico aantrekkelijk voor het Amerikaanse bedrijfsleven. Het land kan de arbeidsomstandigheden van de Mexicaanse arbeiders verbeteren - bijvoorbeeld door de minimumlonen te verhogen. Gevolg: het wordt voor Amerikaanse bedrijven minder aantrekkelijk om ernaartoe te gaan. 'Dus door de arbeidsomstandigheden te verbeteren, kunnen de Mexicanen voor een belangrijk deel tegemoet komen. Dan kan Trump zeggen dat hij het toch mooi voor elkaar heeft gekregen dat bedrijven minder snel naar Mexico zullen verhuizen.'
Invoertarieven
Daarom, zegt Brakman, zal Trump vooral gebrand zijn op het verhogen van de invoertarieven richting Mexico en dat is niet de goede oplossing. 'Een product wordt tegenwoordig over de hele wereld gemaakt. Dus als je een invoertarief instelt, wordt ook een Amerikaanse auto duurder, omdat je tarieven heft op alle producten waaruit zo'n auto bestaat. Wat Trump in feite doet is de concurrentiepositie van zo'n fabrikant verslechteren, door al die intermediaire producten duurder te maken.'
Terwijl Trumps analyse in eerste instantie leng niet gek is, zegt Brakman: het zijn wel degelijk de grote middengroepen die het zwaar te verduren hebben. 'Als je naar de arbeidsmarkt kijkt hebben hooggeschoolden het relatief makkelijk en laaggeschoolden ook. Dat een aantal mensen last heeft van internationalisering en robotisering is een correcte diagnose, maar zijn medicijn is niet goed: hij hoopt dat al die banen terugkomen. De Verenigde Staten zijn voor Mexico een hele belangrijke afzetmarkt, dus daar wordt natuurlijk over onderhandeld, dat is een deel van het spel.'
Handelstarieven
Europese bedrijven kunnen uiteindelijk de dupe worden van de heronderhandelingen, zegt Edwin Timmer, correspondent in Mexico. Met het invoeren van de NAFTA-overeenkomst in 1994 verdwenen bijna alle handelstarieven tussen de drie landen: handig voor vrije handel. Maar door deze regelingen is het ook makkelijker voor bedrijven om hun werkzaamheden te verplaatsen van de VS naar het goedkopere Mexico, zegt Timmer. Terwijl in de VS allerlei fabrieken sloten, opent zo'n beetje elk groot automerk ter wereld een fabriek in Mexico.
Verdwijnen fabrieksbanen
Trump heeft NAFTA al de 'slechtste handelsdeal in de geschiedenis' genoemd en geeft de overeenkomst de schuld van het verdwijnen van bepaalde fabrieksbanen. Hij realiseert zich ter dege dat een aangepast vrijhandelsakkoord gunstig kan uitpakken voor de Amerikaanse automarkt, zegt Edwin Timmer. 'Een van de spelregels binnen NAFTA is dat 62 procent van een automobiel moet bestaan uit Noord-Amerikaanse onderdelen, anders mag die auto niet gewoon vrij de grens over. En Trump wil dat percentage opschroeven.'
Afzet veiligstellen
Daarmee kan NAFTA een grote hypotheek leggen op Aziatische en Europese leveranciers, die zich gedwongen voelen om hun Noord-Amerikaanse afzet veilig te stellen door daar fabrieken op te starten. 'Dat gaat dan wel ten koste van banen in Europa.' In die zin staat Mexico aan de kant van Europa en Azië. 'De Mexicaanse minister van Buitenlandse Zaken waarschuwt voor een hogere kostprijs als je automakers dwingt om meer Noord-Amerikaanse producten te gebruiken. Dat is natuurlijk niet goed voor de concurrentiepositie van die regio.'
Lees ook: Kan de EU profiteren van vrijhandelsverdrag met Mexico?
Hieronder een korte uitleg van wat NAFTA allemaal behelst: