Jeroen Wolfsen van Moneywise, een vergelijkingssite voor financiële producten, zegt dat er een duidelijke leidraad van de AFM is waarin staat beschreven op welke manier banken hun boete moeten berekenen. 'De AFM is heel duidelijk en bij het Kifid is het gebaseerd op basis van een aantal juridische uitspraken die aan elkaar zijn geknoopt. Het resultaat is inderdaad dat ze lijnrecht tegenover elkaar lijken te staan.'
De berekening van de boeterente wordt door de AFM in de regel uitgelegd in het voordeel van de consument, zegt Wolfsen. Hierbij wordt ook soepeler omgegaan met hypotheken van vóór 14 juli 2016. 'Het Kifid zegt nu dat alleen hypotheken die zijn gesloten ná juli 2016 voor die verbeterde boeterente in aanmerking. komen.' Dat zou betekenen dat het grootste deel van de mensen niet meer in aanmerking komt om teveel betaalde boeterente terug te krijgen.
Regels zijn altijd van toepassing
Ondanks de uitspraak van het Kifid zegt de AFM dat het niet verwacht dat banken in de regel weer een hogere boeterente gaan rekenen. Paul Schuiling, Senior Toezichthouder Lenen, Sparen en Retailbeleggen bij de AFM, begrijpt dat er verwarring is ontstaan. 'De toezichtregels schrijven voor dat het niet uitmaakt van wanneer je hypotheek is.' Dat betekent dat die regels altijd van toepassing zijn. 'Dat betekent gewoon dat wij er van uitgaan dat hypotheekverstrekkers die regels gewoon toepassen op alle hypotheken.'
Doen de hypotheekverstrekkers dat niet, dan kunnen ze een boete van de AFM verwachten. 'Wij zijn op dit moment een onderzoek gestart naar vijftien aanbieders, waarbij we kijken of zij de wet naleven. Daar hebben we nu nog geen uitkomsten van, maar zodra we die hebben gaan we daarover publiceren en zullen we duidelijk maken in hoeverre de markt daaraan voldoet.'