'Schrappen ontslagboete gelegenheidsargument om orde op zaken te stellen'
Bedrijven bereiden zich voor op grootschalige ontslagrondes, uit angst voor het mogelijk langdurige negatieve effect van de coronacrisis. Maar volgens Jaap Koelewijn, hoogleraar Corporate Finance van de Nyenrode Universiteit, zijn lang niet alle ontslagen per se corona-gerelateerd. De enige echte zorg in deze crisis zijn wat hem betreft de pensioenen.
De ontslaggolf komt mogelijk in een stroomversnelling als bedrijven straks ongestraft mensen mogen ontslaan. Het kabinet is van plan die 'ontslagboete' te schrappen in het tweede pakket aan steunmaatregelen. Met een schok van deze ongekende omvang is het een no-brainer dat er veranderingen komen, zegt Koelewijn. 'We hebben wekenlang in een lockdown gezeten, dus je kunt erop wachten dat er dingen gaan gebeuren.'
Beluister ook | Bedrijven bereiden grootschalige ontslagrondes voor
Daarbij moeten we ons wel realiseren dat de werkloosheid de afgelopen jaren extreem laag is geweest, waardoor de cijfers er bij een kleine verandering in de trend al zeer spectaculair uitzien. 'De absolute aantallen zullen meevallen, al zie je bij een flexibele arbeidsmarkt als de Nederlandse wel dat er in de flexibele schil heel snel heel veel gebeurt. En in de tweede reactieronde komen ook de vaste krachten aan de beurt.'
Gelegenheidsargument
En nu het ernaar uitziet dat je binnenkort zonder al te grote bekeuringen schoon schip kunt maken, zullen bedrijven eerder mensen elimineren die ze toch al kwijt wilden. 'Bedrijven hebben altijd mensen van wie ze denken: als de gelegenheid zich voordoet, willen we van ze af. En als het niet meer nodig is, kun je ze altijd later weer terugnemen of vervangen door anderen. Het is een beetje een gelegenheidsargument om her en der wat orde op zaken te stellen.'
Lees ook | Liveblog Coronacrisis
Ten tijde van de kredietcrisis van 2008 en de oliecrisis van 1973 was veel moeilijker te duiden waar precies de problemen lagen, zegt Koelewijn. 'We weten nu redelijk overzichtelijk wat het probleem is. Heel naar allemaal, maar er is geen enorme verstoring van de economie; het is een externe oorzaak. Die ga je op enig moment onder controle krijgen. Al zie je met een recessie wel altijd een psychologisch effect, dat bedrijven kan aanzetten tot maatregelen.'
Beluister ook | Grote pensioenverlaging zal koste wat kost voorkomen worden
Huizenmarkt en pensioenen
Ook over de huizenmarkt maakt Koelewijn zich niet al te veel zorgen, nu de buffers veel beter zijn dan tijdens de kredietcrisis van 2008. De enige echte zorg voor de economie zijn op korte termijn de pensioenen. 'Het is niet een kwestie óf er gekort wordt, maar hoevéél. Als de grote pensioenfondsen per 1 januari 2021 moeten gaan korten, gaat dat enorme economische impact hebben. Maar dan nog ga je van heel erg goede pensioenen naar iets minder goede pensioenen.'
