'Europese samenwerking defensiesystemen onvermijdelijk'
Met de almaar toenemende kosten en complexiteit van defensiesystemen ontkomen Europese landen niet aan intensievere samenwerking. Dat zegt Gerben Edelijn, CEO van Thales, in BNR Zakendoen. Terwijl de investeringen in bijvoorbeeld straaljagers de pan uitrijzen, zijn veel landen nog altijd erg in zichzelf gekeerd. 'Zeker landen als Engeland, Frankrijk en Duitsland willen niet in een positie komen dat ze té afhankelijk zijn van een ander.'
Het zou al pure winst zijn als landen hun buitenlandstrategie beter afstemmen, vindt Edelijn. 'Ik denk dat een coalition of the willing met een aantal landen het maximaal haalbare is. We zien wel dat de Europese Commissie al fondsen beschikbaar stelt om de ontwikkeling van vliegtuigen en andere hele dure middelen door Europa te laten betalen. Op die manier proberen ze te stimuleren dat we niet volledig afhankelijk worden van bijvoorbeeld Amerika.'
Werkgelegenheid in Duitsland
De mega-order die Thales samen met Damen Shipyards en het Duitse Blohm+Voss dit jaar binnensleepte bij het Duitse ministerie van defensie kon ook alleen maar tot stand komen als Duitse bedrijven zouden meeprofiteren. Die gevoeligheid begrijpt Edelijn. 'Maar we hebben goed kunnen uitleggen dat we het grootste deel van het werk in Duitsland gaan doen. Ook in Engeland zie je dat de schepen gebouwd worden op Engelse scheepswerven. Dat ligt heel gevoelig.'
Lees ook | Miljardenaanbesteding fregatten Damen heeft politieke dimensie
Uiteindelijk slaagde het consortium erin ook de Duitse Bondsdag te overtuigen van het belang om met elkaar in zee te gaan. 'Wij zijn daar als team naartoe gegaan en hebben een innovatieve oplossing neergelegd, een nieuw systeem dat we voor zowel de Nederlandse, Belgische als Duitse marine gaan ontwikkelen. Op die manier kunnen we schaalvoordeel creëren, maar ook zorgen dat we de meest innovatieve technologie op de mat kunnen leggen.'
Vertragingen ontstaan
Met ook nog een grote Britse order op zak komt Thales vooralsnog vijr ongeschonden door de coronacrisis. Al zijn er wel de nodige logistieke en personele knelpunten, mede veroorzaakt door het gedwongen thuiswerken. 'We zien links en rechts vertragingen ontstaan. We kunnen niet meer naar het buitenland reizen, dus we moeten heel creatief worden bij het benaderen van onze buitenlandse klanten. Je ziet dat het juist ook weer kansen biedt, maar het is zeker lastig.'
Luister terug | Herverkiezing Trump bedreiging voor Europa
Ondanks de overvolle orderportefeuille is Thales voorzichtig met al te forse uitbreiding van het personeelsbestand. Aan de aanwezigheid van technisch talent in Nederland zal het overigens niet liggen, zegt Edelijn. Al blijft het werven van vrouwelijke werknemers met een technische achtergrond een uitdaging. 'Dit jaar hebben we 26 procent dames aangenomen en daar ben ik al heel erg blij mee. Maar vrouwen en techniek blijft toch een dingetje en dat vind ik erg jammer.'
Gescreend
Die technologische kennis is in Nederland in alle sectoren keihard nodig, zegt Edelijn. Voor Thales komt er nog een beperking bij: nieuw personeel wordt grondig gescreend door de overheid, om staatsgevoelige informatie niet op straat te laten belanden. 'Je moet kunnen aantonen dat je altijd in Europa bent geweest, of in ieder geval niet te lang buiten Europa bent geweest. Dus studies in verre buitenlanden waar wij geen zicht op hebben, dat gaat ook niet werken.'
