Tabaksmultinationals sluizen jaarlijks miljarden langs Nederlandse vennootschappen om belasting te ontwijken. Dat blijkt uit onderzoek van The Investigative Desk voor NRC Handelsblad. Het zou gaan om de vier grootste producenten ter wereld. 'Het fenomeen belastingontwijking is bekend, maar hoe een volledige industrie systematisch belasting ontwijkt is nog niet eerder zo gedetailleerd in kaart gebracht', zegt Stefan Vermeulen journalist van NRC.
'Het is allemaal legaal', legt Vermeulen uit. 'Ze maken handig gebruik van allerlei internationale wetgeving.' De fabrikanten wilden niet verder op hun onderzoekscijfers in gaan. 'Ze laten stuk voor stuk wel in een algemeen statement weten dat wat zij doen binnen de wet valt.'
Rechtszaken
Internationaal is er veel politieke discussie rondom belastingontwijking door dit soort grote bedrijven, maar de aanpak ervan verloopt moeizaam. 'De OESO kwam in 2015 met internationale richtlijnen om dit soort misbruik te voorkomen. Maar je ziet dat het best wel een tijd duurt voordat dit in wetgeving wordt omgezet.'
Luister terug | 'Kamer moet eigen afweging maken in contacten tabaksindustrie'
Toch worden er wel stappen gezet door de Nederlandse overheid. Vanaf 2021 worden de regels rondom sluiproutes met royalty's en rente aangescherpt. In 2024 wordt het lastiger om dividend onbelast door Nederland te sluizen. 'Uit ons onderzoek blijkt verder dat wereldwijd het aantal rechtszaken van belastingdiensten tegen deze tabaksbedrijven wel toeneemt. Belastingdiensten worden dus wel kritischer.'