De vakbond merkt dat ondernemingsraden van bedrijven die in buitenlandse handen zijn steeds vaker buitenspel worden gezet en niet meer toekomen aan hun eigenlijke rol. In Nederland is wettelijk vastgelegd dat een bedrijf met meer dan vijftig werknemers een ondernemingsraad moet hebben, inclusief bijkomende rechten en plichten. Een or moet in ieder geval medezeggenschap en inspraak van het personeel in het bedrijfsbeleid waarborgen.
Or NXP onder druk
CNV-bestuurder Arthur Bot noemt als voorbeeld voormalig Philipsonderdeel NXP, inmiddels al geruime tijd in handen van Amerikaanse investeerders. Bij de chipmaker heeft de or zich in het verleden al meerdere keren onder druk gezet gevoeld. 'De ondernemingsraad is buitengewoon voorzichtig in de communicatie met vakbonden. In feite is alles grotendeels vertrouwelijk, zoals allerlei beloningen in de vorm van variabel loon voor het executive management.'
Lees ook | NXP: We kunnen niet zonder China
In het verleden leidde dat zelfs bij enkele CNV-leden tot een exitprocedure, weet Bot. Hij kan het moeilijk los zien van de verkoop door Philips aan private equity en de daaropvolgende beursgang in 2010. 'Toen moest er heel hard worden gewerkt om het bedrijf boven water te houden. Sinds 2008 werd er heel veel gereorganiseerd en ging het bedrijf langs het randje van het ravijn. Die reorganisaties bleven in feite continu doorgaan.'
Beperkt in communicatie met leden
Volgens Bot wordt bij diverse bedrijven druk uitgeoefend op or-leden om te doen wat het management graag wil, terwijl ze verstoken blijven van cruciale informatie. Op die manier worden de or-leden beperkt in hun ruimte om met het personeel te communiceren. 'We zien dat ondernemingsraden in toenemende mate beperkt worden in hun vrijheid om met werknemers of vakbonden te spreken, doordat er steeds meer vertrouwelijkheid is.'
Luister terug | CNV: Dwing vakantiegeld desnoods juridisch af
Op die manier zijn or-leden volgens Bot voor heel veel dingen verantwoordelijk, zonder dat ze verantwoording kunnen afleggen aan hun achterban. 'De bestaande wetgeving zou, bij overnames door partijen uit China, VS en VK, op allerlei fronten moeten worden aangescherpt tot waar die ooit voor was bedacht. Ondernemingsraden moeten weer meer gebruik kunnen maken van hun bevoegdheden.'
Reactie NXP
NXP laat in een schriftelijke reactie weten zich totaal niet te herkennen in het door CNV geschetste beeld. 'Wij hebben sinds jaren een kritische, scherpe en actieve or, die met veel aandacht en vooral ook waardering door het management wordt ondersteund. Bij de laatste or-verkiezing twee jaar geleden heeft het Nederlandse management, samen met de leden van de raad van commissarissen, zelfs campagne gevoerd voor een kritische en scherpe or.'
Luister terug | China Podcast | Hoe groot is de kans dat China er met je patenten vandoor gaat?
De voorzitter van de or, Marion Fokkinga, herkent zich evenmin in de situatie zoals deze door het CNV beschreven wordt. 'NXP heeft zowel Nederlandse als buitenlandse managers en deze zijn allen voor ons goed benaderbaar. Wij worden serieus genomen en hebben direct en goed contact met CEO Kurt Sievers.'