Economie11 jan '22 18:04

'Kabinet regeert over haar regeerperiode heen'

Auteur: BNR Webredactie

Bijna een maand na het coalitieakkoord is er vandaag de doorberekening van het Centraal Planbureau. En wat blijkt? Door de krappe arbeidsmarkt is het nog maar de vraag of Rutte IV alle beloofde miljarden kan spenderen. En de overheidsschuld loopt de komende decennia mogelijk enorm op. Hoogleraar Economie en Overheidsfinanciën Bas Jacobs van de Erasmus Universiteit begrijpt waar het CPB zich druk over maakt.

(ANP POOL ROYAL IMAGES Sem van der Wal )

In een tweet laat het CPB de grafiek voor de staatsschuld op lange termijn door de kantlijn heen schieten. Jacobs ziet er een bevestiging van wat hij en andere economen al voor waarschuwen.

'Het CPB is altijd heel neutraal als het gaat om haar beleidsanalyses. Dit is een doorrekening, maar dit soort grapjes laat zien waar het CPB zich zorgen over maakt. Ik zag daarin ook alleen maar bevestiging.' Jacobs merkt op dat de plannen niet allemaal even duidelijk zijn, maar dat het kabinet over de eigen regeerperiode dreigt te regeren.

Onduidelijkheid

'Er zit onduidelijkheid in de fondsen, plannen die nog niet zijn uitgewerkt zijn. Er zit een groot probleem in de sommen en dat komt uit het cijfer van de staatsschuld duidelijk naar voren. De regering deelt zichzelf heel veel geld toe met het oprekken van de begrotingskaders door al die fondsen in het leven te roepen en daarmee over haar regeerperiode heen te regeren.'

'De staatsschuld is niet het probleem, zelfs niet als die oploopt tot 90 procent. Ik was ook één van de economen die de afgelopen tien jaar bij voortduring heeft gezegd: jongens, die rente op de staatsschuld is zo laag, die rentelasten zijn het probleem niet, gebruik nu dat gunstige financieel-economische klimaat om structurele hervormingen door te voeren en publieke investeringen te doen.'

Volgens Jacobs wordt er zoveel geld uitgegeven (in die fondsen alleen al 60 miljard euro) terwijl er grote vraagtekens geplaatst kunnen worden of dat geld op de meest doelmatige manier wordt uitgegeven. 'Er is is voldoende geld, maar dat ontslaat je niet van de plicht om dat geld zo doelmatig mogelijk te besteden.'

Arbeid cruciaal

Bovendien is voor al die plannen arbeid nodig en daar is een tekort aan. Volgens Jacobs gebeurt er dan ook onvoldoende op de arbeidsmarkt: 'Je wil aansluiten op het verborgen potentieel in de arbeidsmarkt en dat zoek je bijvoorbeeld bij mensen die nog niet fulltime werken, bij mensen die wat langer willen doorwerken, mensen die zich teruggetrokken hebben van de arbeidsmarkt. Dat vergt wellicht ook een hervorming van het belastingsysteem, want aan de onderkant van de arbeidsmarkt zit een hoge belastingdruk, disincentives om überhaupt te gaan werken. Het kabinet heeft er echter niet voor gekozen om vermogen bijvoorbeeld zwaarder te gaan belasten en arbeid minder, zodat arbeid aantrekkelijker wordt.'


Deel dit artikel

Gerelateerde artikelen