Volg de laatste ontwikkelingen in Oekraïne via ons liveblog
Doorvoerland
Het CBS geeft wel aan dat uiteindelijk slechts 15 procent van de geïmporteerde zonnebloemolie door Nederland zelf wordt geconsumeerd. Een groot deel van die 84 procent is bedoeld voor export, aldus Jaarsma. 'Dat heeft er enerzijds mee te maken dat Nederland een groot doorvoerland is, dat wij de grootste importeur zijn van zonnebloemolie in de EU. Dat wil zeggen dat we een groot deel van die olie kopen en vervolgens weer doorverkopen aan andere landen. Anderzijds hebben we ook een grote verwerkende industrie zoals de voedingsmiddelenindustrie die die olie weer verwerkt in koekjes, vleesvervangers, waarvan ook weer een aanzienlijk deel wordt geëxporteerd.'
Lees ook | Nieuw sanctiepakket tegen Rusland, maar olie en gas worden nog gemeden
Andere producenten
Zonnebloemolie is een hele grote markt volgens Jaarsma omdat het - soms voor een heel klein gedeelte - in heel veel producten zit verweven. 'Het zit in duizenden producten, het zit overal in. Het zit in voedingsmiddelen, in cosmetica, frituurvet, noem maar op.' Met de invoer van zonnebloemolie is een bedrag van 641 miljoen euro gemoeid.
De grote vraag is of de productie in Oekraïne volgend jaar al hersteld is. Een bijkomend probleem is dat koolzaad en raapzaadolie ook voor een groot deel uit Oekraïne komt. Alternatieven zoals palmolie en sojaolie hebben volgens Jaarsma een grote impact op het milieu en zijn dus geen goede vervanger.
Er zijn wel andere producenten in de wereld waar Nederland nu naar kan gaan kijken, zoals Argentinië, Turkije en Rusland, hoewel die laatste producent op dit moment geen optie is. Toch is de productie in Oekraïne niet zo makkelijk te vervangen, denkt Jaarsma. 'Of andere landen daar op korte termijn op in kunnen springen, is nog maar sterk de vraag'.