Economie15 sep '22 13:28

Goldman Sachs te enthousiast over noodplan energiecrisis

Auteurs: BNR Webredactie en Vera Bauer

De Amerikaanse zakenbank Goldman Sachs in enthousiast over de plannen van de Europese Commissie om de energiecrisis te dempen. De gasvoorraden lijken op orde en energiebedrijven moeten volgens het noodplan hun grote winsten deels gaan inleveren om zo de consument te compenseren. Toch meent energiedeskundige Aad Correljé van de TU Delft dat Goldman Sachs te optimistisch is.

(ANP / Robin Utrecht)

Hoewel de gasvoorraden goed gevuld zijn, heeft Correljé wat zorgen. We zouden namelijk slechts de winterpiek ermee aan kunnen. 'Dat betekent dat de verdere gasvoorziening in stand zou moeten blijven op het basisniveau. Maar er is geen garantie dat dat ook blijft gebeuren.' Veel hangt volgens hem af van wat de winter gaat brengen. 'Is dat gas dan nog steeds beschikbaar', vraagt hij zich af. Daarbij is het gas dat nu in de bergingen zit, ingekocht voor een heel hoge prijs. 'Dat is het risico waar de overheid zich min of meer garant voor heeft gesteld.' Als bedrijven dat duur ingekochte gas tegen een lagere prijs zouden gaan verkopen, compenseert de overheid dat. 'Maar dan heb je nog steeds extra gas nodig om de totale voorziening te blijven voorzien.'

Kredietverstrekking

Ondertussen gaat de Tweede Kamer vandaag in debat over het Europese noodplan wat gister naar buiten kwam. Ook het kabinet heeft plannen. Zo wil het kabinet kredieten gaan verstrekken aan energieleveranciers om de energiekosten te verlichten, meldt de Telegraaf. Huishoudens die hun energiekosten dan écht niet meer kunnen betalen, zouden dat bij hun leverancier aan kunnen geven. Op die manier moet voorkomen worden dat huishoudens plotseling worden afgesloten.

Lees ook | VVD luidt noodklok over Nederlandse industrie

Betere voorbereiding

Echter, Correljé denkt dat het beter is om rustig te kijken naar wat verstandig is om te doen in plaats van direct met maatregelen te komen. 'Er zijn verschillende mogelijkheden', zegt hij. Aan de ene kant zijn er de gasafnemers met de torenhoge rekeningen, waardoor ze in de problemen komen. 'Daar moet je dus een regeling voor maken.' Aan de andere kant zijn er de problemen van de gasbedrijven, die hebben duur gas ingekocht en moeten dat mogelijk tegen een lagere prijs verkopen in de winter. 'Ik denk dat je op een aantal fronten gewoon maatregelen moet nemen die het meest effectief zijn. Naar mijn idee een betere voorbereiding dan snel plannen aankondigen.'

De mogelijke maatregelen voor de energiebedrijven hebben voornamelijk te maken met garantstellingen, denkt de energiedeskundige. Dat is deels gedaan met bedrijven die voor een hoge prijs gas hebben ingekocht en dat hebben opgeslagen. Zoiets zou volgens hem in bredere zin afgesproken kunnen worden. Toch moet daar goed naar gekeken worden. 'Er zijn energiebedrijven die helemaal niet in de problemen komen, omdat ze niet alleen gas in- en verkopen maar ook elektriciteit.' Daar kan forse winst op worden gemaakt. Correljé vindt dan ook dat er per bedrijf gekeken moet worden naar compensatiemaatregelen. 'Ik denk dat het een kwestie is van de hele boekhouding van die bedrijven tegen het licht houden en daar onderscheid in maken.'

Lees ook | Gasprijs schiet omhoog door EU-maatregelen

Wat betreft de maatregelen voor afnemers moet er een regeling komen, vindt hij. De regeling moet ervoor zorgen dat gebruikers, zoals bakkers, kunnen blijven produceren. Voor huishoudens denkt hij dat zo'n kredietverstrekking een mogelijke oplossing biedt, omdat energiebedrijven het beste zicht hebben welke huishoudens het nodig zouden hebben. Het is wel belangrijk dat die bedrijven de huishouden goed kunnen identificeren. Er zijn immers huishoudens die de energiekosten nog wel kunnen betalen. 'Het gaat wat mij betreft om huishoudens die serieus in de problemen komen.'

Blijvende situatie

Voordat al deze maatregelen worden opgetuigd, moeten we ons afvragen of het niet een blijvende situatie is, benadrukt Correljé. 'Dan zullen we ons toch moeten aanpassen aan structureel hogere energieprijzen.' Olie zal op termijn beperkter beschikbaar zijn en Russisch gas is van de Europese markt af door de sancties. 'Dus we zitten met een serieus tekort op de gasmarkt. En daar zal die prijs zich aan moeten aanpassen.' Hij meent dat overheden tijdelijk kunnen bijspringen, 'maar dan zul je toch echt moeten wennen aan hogere gasprijzen en de consequenties daarvan'.


Deel dit artikel

Gerelateerde artikelen