Economie26 sep '22 15:05

'Minimumloon moet drastisch omhoog'

Auteur: Mark van Harreveld

Er gaan steeds meer stemmen op om de krapte op de arbeidsmarkt te bestrijden met een voltijdbonus. Econoom Arnoud Boot noemt dat opportunistische maatregelen, hij pleit voor beleid in plaats van een bonus: de kwaliteit van werken verbeteren, minder met toelages werken. Werken moet lonen, het minimumloon moet drastisch omhoog en de zzp'er moet toegang krijgen tot sociale zekerheden.

Personeelsgebrek bij de bagage-afhandeling: duizenden koffers staan onbeheerd bij de bagagebanden in de aankomsthallen van Schiphol
Personeelsgebrek bij de bagage-afhandeling: duizenden koffers staan onbeheerd bij de bagagebanden in de aankomsthallen van Schiphol (ANP / Pim Ras)

Weliswaar is er krapte op de arbeidsmarkt, de economie functioneert want we hebben sinds de coronacrisis maar liefst 9 procent meer banen gecreëerd, zegt Boot. Nu alleen nog de personele invulling daarvan. En die moet niet gezocht worden in 'opportunistische maatregelen' als de voltijdbonus of allerlei toelages. De bereidheid om te werken moet volgens de econoom vergroot worden. Hoe? Door het werken interessanter te maken: meer autonomie, beter combineerbaar met privé en zorgtaken. Het verheugt Boot dan ook dat nu 95 procent van de kinderopvang door de overheid betaald wordt.

Geen toelage

Ook moet langer werken beter beloond worden. En nee, niet via een toelagesysteem. 'Telkens wanneer we een toelage bedenken om een bepaalde inkomensgroep te helpen, wordt die toelage afgetopt op een bepaald inkomensniveau en dat bepaalt dat hele hoge marginaal tarief van de belastingen als je iets meer gaat werken. We zitten verkeerd door alleen met met toelages te werken, we kunnen niet driekwart van het land op toelage zetten zoals nu het geval is.'

De minimumlonen moeten voorts drastisch omhoog, zegt Boot. 'Dat was allang nodig want het loongebouw bleef achter, de hogere lonen aan de onderkant hoeven dus ook niet afgebouwd te worden.'

Lees ook | PwC: Vier uur extra kan 400.000 arbeidskrachten opleveren

Exit lage lonen

Werkgevers staan uiteraard op hun achterste benen bij een dergelijke uitspraak, maar, zegt Boot: 'Elke aanpassing van systeem betekent dat er een schok is, iedereen heeft zich aangepast aan lage lonen. Schiphol heeft al die arbeid nodig omdat men deels niet geïnnoveerd heeft. En waarom is er niet geïnnoveerd? Omdat lonen laag waren. elke schok betekent dat er ergens iets gaat wringen.'

Boot vindt het belangrijk dat beleid zich niet laat gijzelen door zulke overwegingen. Bedrijven die hun verdienmodel baseren op lage lonen? Boot vindt dat die het activiteiten niet in Nederland thuishoren, 'want Nederland is een welvarend land'. 'Lagelonenactiviteiten zijn niet efficiënt om dat hier te doen, we komen hier al mensen tekort.'

Lees ook | 'Er mist visie en coördinatie om het personeelstekort op te lossen'

Ten slotte noemt Boot de zzp'ers. 'Die zitten niet in het pensioenakkoord, via een achterdeurtje met een arbeidsongeschiktheidsverzekering die op de lange baan geschoven is. Als je flexibele arbeid goed inricht, hebben ze meer vrijheid. Je moet sociale voorzieningen daaraan koppelen.'

Het is allemaal al eens gezegd, niet in de laatste plaats door de Commissie-Borstlap. Boot roept op die adviezen eens integraal - en niet selectief - over te nemen. 'Het is cruciaal dat de overheid zijn verantwoordelijkheid neemt.'

Lees ook | Borstlap: Snelle hervorming arbeidsmarkt


Deel dit artikel

Gerelateerde artikelen