In juli kwam de ECB al met een rentestap van een half procentpunt. Dat was de eerste renteverhoging door de centrale bank sinds 2011. Vervolgens voerde de ECB zijn rentetarieven in september op met driekwart procentpunt. Dat was de grootste rentestap voor de centrale bank ooit. 'Het zijn ongekend grote stappen vlak na elkaar, maar ik denk niet dat er veel anders mogelijk was dan deze timing', zegt Bartelsman mede doelend op de kritiek dat de ECB te lang heeft gewacht met ingrijpen.
Als de ECB de rente inderdaad besluit te verhogen met 75 basispunten, dan zou de rente uitkomen om anderhalve procent. 'Hypotheekrentes zullen gaan oplopen, uitgaven zullen hiermee afgeremd worden om de economie af te koelen. Met als doel de inflatie niet verder te laten stijgen', zegt Bartelsman. Hij verwacht dat de inflatie binnen enkele jaren weer rond de 2 procent zal zijn. Momenteel is de inflatie in Nederland rond de 14 procent.
Lees ook | CBS: Inflatie stijgt naar ruim 14 procent
Naar verwachting zal deze prijsstijging niet de laatste zijn. President Klaas Knot van De Nederlandsche Bank (DNB), tevens een van de beleidsmakers bij de ECB, voorzag onlangs dat er minstens twee maar mogelijk meer stevige rentestappen nodig zijn om de inflatie weer onder controle te krijgen. De VS ging ons hier in voor, de Fed heeft de rente al tot ruim 3 procent verhoogd.
Hoge energieprijzen, recessie
Sinds de Russische inval in Oekraïne is het leven in het eurogebied in rap tempo duurder geworden. Vooral de energieprijzen rijzen de pan uit. Door de rente te verhogen maakt de centrale bank lenen duurder en zullen mensen en bedrijven op den duur wat minder geld gaan uitgeven. Zo hopen de beleidsmakers bij de ECB de vraag in de economie af te remmen en ervoor te zorgen dat de prijzen niet meer zo hard omhoog gaan.
Lees ook | 'Recessie is onontkoombaar'
Door de oplopende rente neemt de vrees van een economische recessie steeds meer toe. Door de hoge inflatie wordt de koopkracht van huishoudens zwaar onder druk gezet. Ook dreigen sommige bedrijven in grote financiële problemen te komen vanwege de hoge energiekosten.
Lees ook| 'We koersen af op een recessie'
Banken stallen geld
De ECB gaat ook meer bekend maken over het geld dat banken stallen bij de ECB. 'Banken konden hun obligaties bij de ECB plaatsen, in ruil daarvoor kregen ze liquiditeit tegen lage rentes. Maar nu zijn de rente omhoog gegaan en verdienen de banken eigenlijk risicovrij geld op de leningen die ze daar hebben. Dat is niet de bedoeling', zegt Bartelsman. 'Het kan niet zo zijn dat banken risicovrij gesubsidieerd worden door de ECB en daarmee de belastingbetaler, dus daar moeten we een oplossing voor bedenken.' Er is zo’n 4.700 miljard euro bij de centrale bank geparkeerd, waarover de banken 30 miljard à 40 miljard euro aan rente ontvangen.
Lees ook | Grote Europese banken verdienen miljarden aan de hoge rente