Economie28 okt '22 14:27Aangepast op 31 okt '22 10:04

'Verhaal van de ECB had veel harder gemogen'

Auteur: Bram van Eijndhoven

De ECB heeft met de renteverhoging van 75 basispunten gisteren precies gedaan wat al werd verwacht, maar veel belangrijker is volgens econoom Arnoud Boot hoe de centrale bank de komende maanden tegemoet ziet. 'Ik had gewild dat de centrale bank een sterker verhaal naar de toekomst had'.

'De renteverhoging brengt het risico met zich mee dat je ook de investeringen afremt', legt Boot uit. 'Je moet de renteverhoging zien in het kader van vertrouwen in instituties, de centrale bank en de overheid, dat zij gezamenlijk met een verantwoord beleid komen tot beheersing van de inflatie en de onzekerheid. Als daar enige zekerheid over is, dan werkt dat positief op de investeringen. Dus dat is de afweging.'

Toekomst

Of de ECB dat vertrouwen in instituties voldoende zal weten te herstellen, is volgens Boot maar zeer de vraag. 'Er zijn twee problemen. Het ene is dat de overheid en centrale bank elkaar in tandem moeten versterken, wat betekent dat overheden terughoudend moeten zijn in het geld gooien op de economie. Ten tweede had ik gewild dat de centrale bank een sterker verhaal had naar de toekomst. Het is noodzakelijk dat de ECB zegt: we zullen alles doen om de economie in goed vaarwater te brengen. En dat ze bereid zijn om harde maatregelen te nemen die niet populair zijn, om te zorgen dat ze vertrouwen uitstralen dat ze de inflatie gaan beteugelen.'

Lees ook | ECB zet gas bij: rente gaat nog verder omhoog

Het treffen van harde maatregelen hoeft niet per se te betekenen dat de centrale bank de economie in een recessie stort, aldus Boot. 'Dat roept iedereen, maar ik denk niet dat er één investering in de wereld niet gedaan wordt omdat de rente is verhoogd van 0,75 naar 1,5 procent.'

Balans afbouwen

Ook voor landen die meer moeite hebben met de hoge rente, zoals Italië, kan de ECB volgens Boot genoeg doen. 'Er zijn drie instrumenten gecreëerd om naar Italië toe de gevolgen van het verkrappen van het monetair beleid te compenseren. Dus ook dat valt te mitigeren. Dus ik had gewild dat de ECB zei: we zijn laat en we moeten de inflatie beteugelen. Je moet nu het monetair instrument qua geloofwaardigheid relatief zwaar inzetten. Dat verhaal had van mij harder gemogen, en ik denk dat dat ook verklaart waarom de beurzen amper gereageerd hebben. Die hadden dit verwacht.'

Lees ook | ECB en FED houden rentewedloop: 'ECB mag niet achterlopen'

Sommige ECB-watchers hadden verwacht dat de toelichting van ECB-president Christine Lagarde ook zou gaan over het afbouwen van de balans. 'Daar had je veel eerder mee moeten beginnen, de ECB heeft de hele inflatie onderschat', zegt Boot. 'Je had die balans willen afbouwen voordat je de rente ging verhogen. Nu is dat lastig, want er zijn grote verliezen op die men heet op de portefeuilles. Ze zijn angstig om à la Engeland onrust op de overheidsobligatiemarkt te creëren als ze gaan afbouwen. Daarom zit de centrale bank nu vast aan het rente-instrument. Als men bereid is om in de toekomst duidelijker aan te kondigen dat ze bereid zijn dat te gebruiken, denk ik dat de centrale bank serieuzer wordt genomen. En dan zullen overheden zich realiseren dat ze moeten zorgen dat de ECB dat in wezen niet hoeft te doen, dus dat de overheden terughoudender zijn.'

Lees ook| Kwartaalcijfers en rentebesluit Fed beheren beursweek

Christine Lagarde, topvrouw van de Europese Centrale Bank.
Christine Lagarde, topvrouw van de Europese Centrale Bank. (ANP / EPA)

Deel dit artikel

Gerelateerde artikelen