IMK doet de uitspraak op basis van een inschatting van hun eigen klanten. Het instituut adviseert zelf 135 gemeentes met hulpregelingen voor ondernemers. 'En wij zijn niet de enige. Daarom schatten wij dat zeker meer dan de helft van de gemeentes hulp bieden', zegt Michiel Hordijk, directeur van IMK.
De steun vanuit gemeentes komt in aanloop van steun vanuit de landelijke overheid. Ondernemers bij wie de energierekening een groot deel van de kosten bedraagt, kunnen op compensatie rekenen vanuit de overheid. Het duurt echter nog lang tot ondernemers het geld op hun rekening ontvangen, dat gebeurt op z'n vroegst pas in april. Die tijd moeten mkb'ers nu zien te overbruggen door dure kredieten en leningen aan te gaan.
Lees ook | Energiecompensatie ondernemers fors uitgebreid
Voorwaarden aan steun vanuit gemeenten
Al tijdens de coronaperiode waren het gemeenten die de ondernemer te hulp moesten schieten. Belangrijk verschil met die tijd is echter wel dat de overheid destijds geld beschikbaar maakte en de richtlijnen voor hulp ontwierp. 'Dat is nu niet zo', benadrukt Hordijk. 'Gemeenten moeten zelf tot een oplossing komen en individueel bedenken wat de oplossing is voor ondernemers in hun gemeenten. Soms moeten ze daarbij ook zelf ondernemers opzoeken.'
Gemeenten stellen wel voorwaarden aan het geven van steun, ziet de directeur. 'Het geld gaat niet direct naar het betalen van de energierekening. De levensvatbaarheid van een bedrijf wordt gecontroleerd en er wordt gekeken of een onderneming enkel en alleen door die energierekening in nood is gekomen. Ook wordt er gekeken of de ondernemer aan de slag gaat om de energierekening in de toekomst wel aan kan, bijvoorbeeld door verduurzaming.'
Hulp vanuit het Rijk nodig
Peter Heijkoop, commissievoorzitter van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) en wethouder in Dordrecht, ziet dat gemeenten het wel lastiger hebben, omdat er geen duidelijke maatregel vanuit de overheid is. 'Bij een regeling van het Rijk heb je een generieke maatregel. (...). Dat proberen we nu ook wel te doen, maar je merkt ook dat maatregelen vanuit het Rijk laat komen en dat dan veel onzekerheid ontstaat.'
Heijkoop ziet dan dat sommige gemeenten wel kunnen helpen, maar anderen weer niet. 'Je ziet dat de ozb, de aanpak van armoede, de aanpak van openbare ruimte en de wmo lokaal verschilt. Die grote verschillen zijn eigenlijk te danken aan ons democratische stelsel, waarbij inwoners zelf hun gemeenteraden kiezen.'
Lokaal maatwerk bieden, is volgens de wethouder de beste manier om ondernemers zoveel mogelijk uit de brand te helpen. 'We proberen robuuste en landelijke regelingen op te zetten, die voor iedereen gelden. Dat moet de basis zijn. Als er dan lokaal nog verenigingen en organisaties in de problemen komen, dan kunnen we daar lokaal op inspelen. Maar je wil wel dat er landelijk zoveel mogelijk wordt geregeld, want dat voorkomt rechtsongelijkheid.'