Destijds waren er allerlei hypotheken van dubieuze kwaliteit verkocht door het hele mondiale systeem, weet De Jong. 'Die hypotheken moesten vervolgen gewaardeerd worden op marktwaarde, maar er was geen markt en dus werden banken gedwongen om het geld in hoge mate af te schrijven.'
Bankrun
Het probleem dat nu speelt is minder groot, toch ziet de econoom wel risico’s. Het financiële systeem is namelijk gebaseerd op vertrouwen en als mensen het vertrouwen verliezen, kunnen er volgens De Jong vervelende dingen gebeuren. Zo kan er een bankrun ontstaan, als depositohouders bij andere banken ook onraad ruiken en massaal besluiten om hun geld weg te halen.
Lees ook | Amerikaanse overheid geeft klanten failliete bank toegang tot tegoeden
De Silicon Valley Bank uit San Fransisco moest vrijdag de deuren sluiten na zo'n bankrun. Er werd door depositohouders ruim veertig miljard dollar aan onttrokken. De SVB financierde met name start-ups en met een balans van 200 miljard dollar was de bank volgens De Jong niet groot, maar ook zeker niet klein. 'Bijzonder bij de SVB was dat de deposito's maar voor ongeveer tien procent gedekt werden door het Amerikaanse depositostelsel, dat is wel erg weinig.' Volgens De Jong loop je daarmee het risico dat wanneer depositohouders zenuwachtig worden, ze snel hun geld opeisen.
‘De risico's die de Silicon Valley Bank nam, had bijvoorbeeld de ABN Amro nooit genomen’
Daarnaast had de SVB veel obligaties gekocht op het moment dat er sprake was van een hoogconjunctuur en een gunstige lage rente. Nu de Amerikaanse centrale bank, de Federal Reserve, de rente heeft verhoogd zijn die obligaties in waarde gedaald. Wanneer depositohouders vervolgens geld opnemen, moeten de obligaties worden verkocht tegen lagere prijzen en daardoor creëerde de SVB volgens de econoom een liquiditeitsrisico. 'De risico’s die de Silicon Valley Bank nam had bijvoorbeeld de ABN Amro nooit genomen.'
Brandmuur
Om een soortgelijke bankrun elders te voorkomen is de Amerikaanse overheid nu bezig met het bouwen van een soort 'brandmuur', ziet de econoom. 'De Amerikaanse overheid heeft gezegd dat degene die geld hebben verloren door het omvallen van de Silicon Valley Bank, worden gecompenseerd. Daarmee dwingen ze het gezamenlijke bankwezen om eventuele verliezen te dragen.' Volgens de Amerikaanse overheid gaat de belastingbetaler daar geen cent aan bijdragen, maar moet het bankwezen ervoor zorgen dat de deposito's terugbetaald worden.
Lees ook | Omvallen Silicon Valley Bank raakt bedrijfsleven en crypto
De Amerikaanse president Joe Biden zegt dat de personen die de chaos in het Amerikaanse bankensysteem hebben veroorzaakt door het omvallen van de SVB 'volledige verantwoording' zullen afleggen. Biden stelt dat de Amerikaanse bevolking en het bedrijfsleven 'er vertrouwen in kunnen hebben dat hun banktegoeden er zijn als ze die nodig hebben.’
