Economie5 jun '23 11:13

Meer banen in de VS én hogere werkloosheid, 'Fed moet hier iets mee'

Auteur: Mark van Harreveld

De Amerikaanse arbeidsmarkt koelt nog steeds niet af. Hoewel de ramingen uitgingen van 195.000, kwamen er in mei maar liefst 339.000 banen bij. Vreemd genoeg steeg de werkloosheid met 0,3 procent. De Amerikaanse centrale bank, de federal reserve, moet hier wel iets mee, zegt hoofdredacteur Jasper Lukkezen van economenblad ESB.

Meer banen dan verwacht en een stijgend werkloosheidspercentage, volgens Lukkezen is er maar één conclusie mogelijk: er zijn meer mensen extra op de arbeidsmarkt gekomen. 'Een deel daarvan heeft een baan gevonden, een deel daarvan niet en die zijn dan werkloos.'
Meer banen dan verwacht en een stijgend werkloosheidspercentage, volgens Lukkezen is er maar één conclusie mogelijk: er zijn meer mensen extra op de arbeidsmarkt gekomen. 'Een deel daarvan heeft een baan gevonden, een deel daarvan niet en die zijn dan werkloos.' (Unsplash / Dylan Gillis)

Meer banen dan verwacht en een stijgend werkloosheidspercentage, volgens Lukkezen is er maar één conclusie mogelijk: er zijn meer mensen extra op de arbeidsmarkt gekomen. 'Een deel daarvan heeft een baan gevonden, een deel daarvan niet en die zijn dan werkloos.'

Lees ook | Recessie nadert, 'vooruitzichten zijn niet best'

Opmerkelijk

Lukkezen noemt de trend opmerkelijk. De afgelopen 14 maanden liep de werkloosheid niet op, maar kwamen er wel meer banen bij. En dat in een situatie van oplopende inflatie, een krapper monetair beleid en oplopende rentes waardoor de economie zou moeten afkoelen. Ook de geopolitieke spanningen liepen op, wat weer de export onder druk zette. Maar de Amerikaanse arbeidsmarkt blijft maar doordenderen, aldus Lukkezen. 'En dat heeft meer te maken met de arbeidsmarkt zelf dan met al het andere.'

De coronacrisis speelt een rol in het fenomeen, de termen 'quiet quitting' en 'quiet resignation' zijn hier belangrijk. Veel mensen zijn tijdens de coronacrisis gewoon gestopt met werken. Volgens Lukkezen was er een ontslagpiek in maart 2020, maar zijn er toen ook veel mensen vrijwillig vertrokken. 'In Europa ga je dan staken, in Amerika vertrek je gewoon een kom je op een ander moment, als de salarissen wat hoger zijn, terug. En dat zie je nu.' Het gaat volgen Lukkezen om de sectoren zorg, onderwijs en de dienstensector in de breedte.

‘De Amerikaanse arbeidsmarkt blijft maar doordenderen’
Jasper Lukkezen, hoofdredacteur ESB

Autonome banengroei

Dat de prognoses over de banen zo uit de pas lopen met de realiteit komt volgens Lukkezen doordat schattingen gebaseerd zijn op economic fundamentals zoals de verwachte economische groei en de verwachte investeringen. 'Het is de arbeidsmarkt zelf die het veel beter doet dan wat je op basis van de rest van de economie zou verwachten.'

Fed

Maar, zegt Lukkezen, nu ook de werkloosheid tegen een top lijkt aan te lopen, zal dit de toekomstige rentebeslissingen beïnvloeden van de Amerikaanse centrale bank, de Fed, 'Die moet hier natuurlijk ook weer iets mee. Het wordt een ingewikkelde tijd voor hun om naar te kijken.' Het heeft er alle schijn van de haviken in de Fed zullen vragen om steviger rentestappen, en dat de duiven het onderspit zullen delven.

Lees ook | Dollar al tachtig jaar machtigste munt: 'Er is geen vervanger'

Volgens Lukkezen gebeurt in de VS wat economen een 'unexpected compression' noemen. Dat betekent dat de lonen aan de onderkant er relatief meer op vooruitgaan dan inkomens aan de bovenkant van de arbeidsmarkt. 'Dat is gewoon arbeidsmarktkrapte die hier aan ten grondslag ligt. Mensen die relatief laagwaardig werk doen zijn er gewoon minder, dus die kunnen gewoon hogere eisen stellen.' En dat gaat in de VS, net als in Nederland in tegen een trend van jaren waarin de inkomensongelijkheid en de salarissen verder uit elkaar kwamen te liggen.


Deel dit artikel

Gerelateerde artikelen