Fiscus kan miljoenen mislopen door maas in wet

Het draait allemaal om een weeffout in de wet rondom bedrijven die een fiscale eenheid vormen, ontdekte Peter van Hagen, advocaat bij Hertoghs en gespecialiseerd in fiscale boetes en fiscale strafzaken. 'Als twee ondernemingen samenwerken, kunnen ze voor de omzetbelasting worden aangemerkt als één ondernemer, die voor de belastingheffing geldt als aanspreekpunt richting de Belastingdienst. Moeders en dochters die samenwerken en een eenheid vormen, kunnen worden aangemerkt als fiscale eenheid.'

Wettelijke fictie

Volgens de Nederlandse wet is een fiscale eenheid een wettelijke fictie maar geen rechtspersoon. Dat betekent dat deze geen boete opgelegd kunnen krijgen. Van Hagen ontdekte dit toen hij een blog over het onderwerp schreef. Diverse juristen bevestigen zijn verhaal tegen BNR en konden er geen speld tussen krijgen. Volgens Van Hagen is het kinderlijk eenvoudig, maar heeft de weeffout grote impact. 'Je moet wel bezwaar maken tegen de boete als er een aanslag komt. Doe je dat niet, dan is de beurt voorbij, maar als je bezwaar maakt, maak je goede kans dat die boete eraf gaat.'

Miljoenen euro's

Talloze bedrijven vormen vennootschappen binnen een concern. Zij zijn dan een fiscale eenheid voor de omzetbelasting. Ook binnen grote holdings wordt deze manier gebruikt, bijvoorbeeld voor onderlinge transacties. Verzuimboetes, als bedrijven te laat zijn met de belastingaangifte of met de betaling hiervan, en vergrijpboetes, wanneer er opzettelijk te weinig belasting wordt betaald, kunnen nu niet zomaar meer opgelegd worden. Vooral de vergrijpboetes kunnen erg hoog oplopen.

Al betaald, is pech hebben

In de wet staat dat een boete opgelegd kan worden aan personen óf aan rechtspersonen, maar een juridische eenheid is nou eenmaal geen van beide. Hierdoor kan de Belastingdienst miljoenen euro's mislopen. Het draait allemaal om boetes opgelegd aan de fiscale eenheden na 2009. Op dat moment is de wet gewijzigd en het gat ontstaan. Ondernemers die de boete inmiddels wel al betaald hebben, hebben pech. Zij kunnen dit niet terugvorderen. Alleen als ondernemers nog in een procedure zijn verwikkeld is het mogelijk om onder de boete uit te komen.

Medeplegersboetes

Er is overigens nog wel een tijdelijke oplossing voor de Belastingdienst en dat is het opleggen van zogenaamde 'medeplegersboetes'. Er wordt dan een boete opgelegd aan de afzonderlijke vennootschappen. In de praktijk wordt hier echter zeer terughoud gebruik van gemaakt, alleen in exceptionele gevallen en met toestemming van het ministerie van Financiën worden deze boetes opgelegd. Volgens Van Hagen is een wetswijziging de enige mogelijke oplossing om deze leemte in de wet op te vullen.