Het gaat om een tijdelijke stop van nieuwe klanten die op een groene manier willen beleggen en sparen. Banken die een rem hebben gezet op nieuwe klanten voor deze spaar- en beleggingsrekeningen zijn onder andere ASN, ING en ABN Amro (via dochteronderneming Moneyou). Bij Rabobank kan wel een groene depositorekening geopend worden, een groene spaarrekening niet.
Luister ook | CEO Volksbank wil dat we nadenken over gevolgen negatieve hypotheekrente
Belastingvrij
Volgens de banken is er zo veel vraag om een groene spaar- of beleggingsrekening te openen, dat er te weinig groene projecten zijn om in te investeren. De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) moet die projecten eerst als 'groen' bestempelen voor banken daar spaar- en beleggingsgeld in kunnen investeren - 'groen sparen'. Het rendement over die investeringen is grotendeels belastingvrij.
Luister ook | Brussel presenteert plannen voor financiering Green Deal
Peter Ras, projectleider van de Eerlijke Bankwijzer, ziet een schone taak voor overheid én banken. Als de overheid duurzaam investeren en sparen toegankelijker maakt, kun je forse stappen zetten. 'Er is sprake van een mismatch in vraag en aanbod van kapitaal. Het zou zinnig zijn als ook risicodragend kapitaal voor kleinere, innovatieve bedrijven en projecten er ook onder zou vallen. Dat kan verduurzaming van de economie echt stimuleren.'
De overheid kan groene investeringen goedkoper maken door CO2 te beprijzen, zegt Ras. Maar aan de banken de schone taak om zelf te kiezen voor groene investeringen. 'Uit onderzoek van de Eerlijke Bankwijzer blijkt dat 80 tot 90 procent van de energie-investeringen van ABN Amro en ING naar fossiele energiebedrijven en -projecten ging. Dat is een keuze: Volksbank, SNS, Triodos en ASN investeren enkel in duurzame energiebedrijven.'
Groei van bijna 700 miljoen
Hoewel het tekort aan projecten anders doet vermoeden, steeg het aantal goedgekeurde nieuwe, groene projecten fors: van 1.363 in 2018 naar ruim 2.200 nieuwe projecten in 2019. Dat blijkt uit cijfers die BNR heeft opgevraagd bij de RVO. Ook het investeringsvermogen in die projecten steeg. In 2018 kon er nog ruim 1,1 miljard euro in die groene projecten geïnvesteerd worden, in 2019 steeg dat naar ruim 1,8 miljard euro.
Nederlandse Vereniging van Banken
De Nederlandse Vereniging van Banken vindt het jammer dat er niet meer geïnvesteerd kan worden en wijt het onder andere aan het kleine aantal soorten projecten dat zo'n groene licentie kan krijgen, laat een woordvoerder weten. Zo zou de NVB ook graag willen zien dat het verduurzamen van woningen, kantoren, infrastructuur en vervoer gezien wordt als 'groen project'.