Financieel25 feb '22 11:03

'Poetin zal niet wakker liggen van dit sanctiepakket'

Auteur: BNR Webredactie

De Europese regeringsleiders zijn het vannacht eens geworden over een zwaar pakket aan financiële en economische sancties tegen Rusland. Volgens Sebastiaan Bennink, specialist op het gebied van sanctiewetgeving, is het nog maar de vraag of de sancties ook het gewenste effect gaan hebben.

Bennink denkt niet dat de Russische president Vladimir Poetin wakker ligt van het pakket waarover de Europese regeringsleiders het eens zijn geworden. 'Hij leeft al jaren met deze sancties en er wordt al maanden gedreigd met het zwaarste sanctiepakket ooit, en tóch zet hij deze acties door. Maar met de sancties die zijn aangekondigd, sluit ik zeker niet uit dat Poetin en Rusland dit economisch gaan voelen.'

Volg in ons liveblog het laatste nieuws over Oekraïne

Als onderdeel van het sanctiepakket komt er een gedeeltelijk exportverbod naar Russische bedrijven. De EU wil de toegang van Rusland tot belangrijke technologie beperken, waardoor bijvoorbeeld chips en vliegtuigonderdelen niet meer geleverd worden. 'Dat gaat Rusland zeker voelen', zegt Bennink. 'Ze zijn voor de levering van halfgeleiders afhankelijk van het Westen, dat kunnen ze niet zelf produceren.'

'Nucleaire optie'

De Europese regeringsleiders gaven tijdens het crisisberaad ook groen licht voor de voorbereiding van nóg zwaardere strafmaatregelen. 'De 'nucleaire' optie die veel wordt besproken is om Rusland af te sluiten van het wereldwijde bankensysteem Swift', aldus Bennink. 'Iedereen zegt dat het een effectieve maatregel zou zijn, maar het geopolitieke gevolg is dat je Rusland verder richting China drukt. China is al bezig met het opzetten van een Swift-systeem, en dan heb je nog minder zicht op de betalingsstromen die Rusland in- of uitgaan.'

Luister ook | Vrees voor 'boemerang-effect' bij sancties op Rusland

Daarnaast is besproken om sancties tegen individuen rondom Poetin af te kondigen. 'Dat wordt dan in de vorm van zogeheten 'bevriezingsmaatregelen' gegoten', legt Bennink uit. 'Dat kan gevolgen hebben voor de druk die op Poetin ontstaat. Als de mensen in zijn omgeving zeggen: dit trekken we financieel niet meer, dan zou hem dat kunnen bewegen. Maar we weten allemaal dat Poetin een missie heeft om het oud-Russische rijk terug te brengen, dus het is nog maar te bekijken hoe het gaat uitpakken.'

Economische schade

VVD-Kamerlid Ruben Brekelmans had graag gezien dat het EU-sanctiepakket nog een stapje verder ging. 'Ik vind het een robuust pakket, met verschillende elementen waarmee we harde klappen uitdelen aan de Russische economie. Maar het is niet het maximale, omdat het afsluiten van betalingssysteem Swift er niet in zit. Sommige landen waren daar tegen omdat dat betekent dat je niet meer voor gasleveranties kan betalen. Nederland was bereid om die pijn te dragen, maar een aantal landen niet. Wat er wél in is gekomen, vind ik een robuust geheel.'

Minister van Financiën Sigrid Kaag waarschuwde gisteren voor de economische schade die ook Nederland door het conflict oploopt. De inflatie loopt op en de olie-en gasprijzen stijgen hard door, maar dat betekent volgens Brekelmans niet dat de accijnzen nu direct omlaag moeten. 'Het is onzeker in hoeverre de gastoevoer zal worden verminderd en wat dat structureel voor de gasprijs betekent. Als je iets aan accijnzen verandert, kun je dat niet zomaar weer veranderen. We kijken de komende weken wat er gebeurt, en bepalen dan wat voor maatregelen nodig zijn om te zorgen dat mensen niet te hard geraakt worden.'

Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie
Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie (AP)

Deel dit artikel

Gerelateerde artikelen