Lees ook | Aandeelhouders Philips stemmen massaal tegen bonussen directie
‘Patiënten en beleggers zouden gerustgesteld moeten worden. Maar in plaats daarvan krijgen we iedere keer nieuwe feiten. De koers is gehalveerd en het vertrouwen van de belegger is helemaal weg', zegt Gerben Everts van de Vereniging van Effectenbezitters in BNR's The Daily Move.
Organisatiepsycholoog Kilian Wawoe schreef een boek over dit thema: de bonuscultuur in het bedrijfsleven. Hij legt uit dat bonussen worden bepaald op basis van een aantal criteria, maar bij Philips hebben ze die doelstellingen nauwelijks gehaald, terwijl via een boekhoudkundige truc al wel een voorschot wordt genomen op toekomstige inkomsten. Dat kan niet, vindt hij. ‘Ik kan me goed voorstellen dat aandeelhouders vinden dat ze dat bedrag niet horen te krijgen.'
Kromme situatie
Het instrument 'bonussen' staat volgens Wawoe al langere tijd onder druk en ter discussie. ‘Doordat topbestuurders niet alleen worden afgerekend op financiële targets, maar bijvoorbeeld ook op klanttevredenheid, krijg je soms een hele kromme situatie. Dat mensen het financieel slecht doen, maar toch hun doelstellingen halen en een bonus krijgen, is niet uit te leggen.'
Weinig spiegels
80 procent van de aandeelhouders stemde vandaag tegen de bonussen voor de directie van Philips. Dat percentage noemt Everts uniek. 'Als topman zou je dit achteraf moeten herstellen, maar Van Houten vindt het een typisch Nederlands ding dat men zich zorgen maakt over de bonus die hij krijgt. Ik denk dat hij weinig spiegels in zijn huis heeft hangen. Van Houten had vandaag zijn excuses moeten aanbieden aan patiënten en aandeelhouders. Een gemiste kans. Het is niet passend dat hij een beloning krijgt in een jaar waarin alles vreselijk verkeerd is gegaan onder zijn leiding.’
Everts noemt Van Houtens reactie tijdens de aandeelhoudersvergadering stuitend. ‘Van Houten zei dat hij diep heeft geïnvesteerd in Philips, en dat als iemand eronder lijdt, hij dat wel is. Maar dat is een slachtofferrol. Het gaat om gratis gekregen aandelen die in waarde zijn gedaald door zijn eigen toedoen. Ik zou willen dat wij die compensatie kregen als aandeelhouders.’
Lees ook | Aandeelhouders Philips stemmen massaal tegen bonussen directie
'Mensen lopen echt niet weg'
Wawoe legt uit dat bonussen voor topmannen en -vrouwen eigenlijk helemaal niet nodig zijn. ‘Bij mensen die minder verdienen zien we heel duidelijk het effect van een bonus, maar in de top lopen mensen echt niet weg als ze geen bonus krijgen', zegt Wawoe op basis van onderzoek.
De discussie over beloningen is volgens hem aan het veranderen. ‘Vroeger was de aandeelhouder echt niet zo kritisch als de consument. Maar dat sentiment is om. Aandeelhouders pikken het niet meer als je je doelstellingen niet haalt en wel gewoon een bonus krijgt.'
Voorbeeld
Everts beaamt dat en benadrukt dat we een voorbeeld moeten nemen aan de financiële sector. ‘Daar is heel veel verkeerd gegaan. Omzet ging altijd vóór integriteit. Maar sinds de bonussen heel sterk zijn gereguleerd gaat het daar veel beter.'
Everts hoopt in het geval van Philips bovenal dat het licht aangaat bij de Raad van Commissarissen. 'Ik zou er voorstander van zijn om Van Houten per direct te vervangen. In ieder zouden ze volgend jaar heel nadrukkelijk op zoek moeten gaan naar een vervanger, want dan staat zijn herbenoeming op de rol. Het zou dwaas zijn om hem nog eens vier jaar te benoemen.'
Lees ook | Aandeelhouders Philips komen in opstand