Mensen die bijvoorbeeld door ziekte, baanverlies of een scheiding in financiële problemen zitten, komen vaak vroeg of laat bij de rechter terecht als ze in gebreke blijven met het betalen van hun rekeningen. 'Traditioneel doet de rechter uitspraak in een zaak en daar blijft het bij, maar de ervaring leert dat mensen met schulden telkens terugkomen,' zegt de Raad voor de Rechtspraak. Dan heeft iemand bijvoorbeeld een betalingsregeling voor de huur, maar blijft er te weinig geld over voor de energierekening of zorgverzekering. Gemeentelijke schuldhulpverlening richt zich op de integrale aanpak van deze vaak meerkoppige problematiek.
Lees ook | 'Instroom schuldsanering verder gedaald en historisch laag'
Succesvolle pilot
Bij de rechtbanken Den Haag, Rotterdam en Limburg hebben gerechtsjuristen en mediationfunctionarissen de afgelopen jaren de taak van schuldenfunctionaris op zich genomen. Zij worden gewaarschuwd als een rechter vermoedt dat een gedaagde problematische schulden heeft – ook wanneer de zaak daar misschien niet over gaat. Ze nodigen vervolgens diegene uit voor een gesprek om te onderzoeken wat er speelt en welke hulp er nodig is. Vervolgens leggen ze meteen contact met de gemeente, die binnen een paar weken een afspraak inplant. Op die manier zijn in 2 jaar tijd 188 mensen doorverwezen. Driekwart was niet bekend bij de gemeenten, die verantwoordelijk zijn voor hulp aan mensen met schulden. Een extern evaluatierapport concludeert dan ook dat 'de rechtbank door inzet van schuldenfunctionarissen bijdraagt aan een waardevolle signalering van mensen met schulden'.
Landelijke uitrol
Omdat de aanpak succesvol is, willen de Raad voor de Rechtspraak en de rechtbankpresidenten dat de ondersteuning straks in het hele land wordt aangeboden. Op welke termijn dat kan, durven ze er nog niet bij te zeggen. 'Dat hangt ook af van de mogelijkheden die gemeenten zien om hierin samen te werken.'
Lees ook | '380.000 signalen van betalingsachterstand vaste lasten