PvdA stemt voor CETA
‘We hebben voor gestemd vanuit verschillende overwegingen', zegt fractievoorzitter van de PvdA in de Eerste Kamer Mei Li Vos. ‘Onder andere vanwege de internationale context. Er is nogal wat veranderd in de afgelopen tijd. We zien een noodzaak om goede banden te hebben met Canada, maar ook om als Europa een machtsblok te zijn dat eisen kan stellen op het gebied van duurzaamheid en privacy bijvoorbeeld. Europa is het enige machtsblok dat de wereld nog probeert te verbeteren. Daar hebben we ook de macht voor. Daarnaast is dit verdrag anders dan eerdere verdragen waar we wel tegen waren. Het is niet perfect, maar het bevat zoveel afspraken die leiden tot meer aandacht voor duurzaamheid, dierenwelzijn en werknemersrechten. Ook zijn er meer mogelijkheden voor vakbonden en milieuorganisaties om een klacht in te dienen. En daarnaast heeft de Duitse rood-groen coalitie ook voor gestemd. Om dezelfde redenen als die wij zeggen.’
Protesterende boeren
Naast milieuactivisten stonden vandaag bij de ingang van de Eerste Kamer ook boeren te protesteren tegen CETA. Nederlandse boeren zijn bang voor concurrentie met Canada, aangezien voor Canadese boeren andere regels gelden dan voor Nederlandse boeren.
Toch heeft de grootste landbouworganisatie zich volgens Winand Quaedvlieg, hoofd van het Brusselse kantoor van VNO-NCW en MKB-Nederland, nadrukkelijk uitgesproken vóór CETA. ‘LTO Nederland is voor omdat ze verwachten dat de landbouwexport van Nederland substantieel kan groeien. Het verdrag is al vijf jaar voorlopig in werking, dus we hebben al vijf jaar ervaring. De Nederlandse export naar Canada, ook de landbouwexport, is in die tijd behoorlijk toegenomen, met ongeveer 29 procent.’
Pijnlijk moment
Toch is het volgens politiek verslaggever Sophie van Leeuwen een pijnlijk moment om zo'n verdrag, midden in de stikstofcrisis, te sluiten. ‘Zeker vanuit het perspectief van de Nederlandse boeren, die nu een enorme hoeveelheid concurrentie vanuit een enorm land als Canada op zich af zien komen. Een land dat dingen helemaal anders doet dan in de EU. Ze zijn daar allesbehalve blij mee. De PvdA zegt echter: 'het is oorlog en we moeten juist samenwerken met onze vrienden. Samen staan we sterker, ook met Europa.''
Handel is altijd oneerlijk
Ook volgens hoogleraar internationale economie Steven Brakman aan de Rijksuniversiteit Groningen kunnen boeren het lastig gaan krijgen door de concurrentie met Canadese boeren. ‘Maar handel is altijd oneerlijk', stelt hij. ‘Sommige landen hebben een voordeel omdat daar bijvoorbeeld altijd de zon schijnt. Deze landen kunnen goedkoop sinaasappels produceren en exporteren naar een land als Nederland.’
Bovendien zijn er ook voordelen aan dit verdrag voor Nederlandse boeren vervolgt hij. ‘Ze hebben makkelijker toegang tot de Canadese markt, omdat allerlei douaneregels en bureaucratische beperkingen worden weggenomen.’
Verstandig besluit
Brakman vindt het dan ook een ‘verstandig besluit’ van de Eerste Kamer. ‘Handel is per saldo gunstig. De raming van 50 tot 100 miljoen aan inkomensgroei wijst daarop. Maar in dit geval is dit verdrag ook vanwege de symboliek belangrijk. Als wij ooit een verdrag willen afsluiten met een ander land, bijvoorbeeld China, dan wil je ook een mooi verdrag hebben. Het is voor de toekomst ook een veiligheidssysteem.’
Lees ook | Felle kritiek senaat op CETA-standpunt PvdA
'Het verdrag is goed voor de export en het levert veel geld op, dus het valt allemaal wel mee met hoeveel pijn het gaat doen', meent Van Leeuwen. ‘Den Haag benadrukt overigens ook dat ze vinden dat Canada zich aan de klimaatafspraken moet houden en er is natuurlijk nog het omstreden hof - dat is gecreëerd om tussen Europa en Canada te bemiddelen. Buitenlandse investeerders kunnen naar de rechter stappen als ze het niet eens zijn met Europese regels.
Investment Court System
Om dat hof, Investment Court System, was de laatste tijd nogal wat te doen. 'De meerderheid van de Senaat gelooft gewoon in onafhankelijke rechtspraak. Die gaan ons heus niet ondermijnen, denken ze daar. Maar we weten nog niet hoe het gaat lopen, want ook andere lidstaten in Europa moeten nog instemmen.'
Lees ook | JA21 over CETA: 'Geopolitiek is dun smoesje'