Financieel19 okt '22 12:13

Prijsplafond maakt energie juist duurder

Auteur: Mark van Harreveld

Het prijsplafond dat per 1 januari 2023 van kracht wordt, gaat de energieprijzen juist opdrijven. Hiervoor waarschuwen hoogleraren in het economenvakblad ESB. 'Energiebedrijven worden gecompenseerd op basis van de marktprijs, maar die wordt weer bepaald door de energiebedrijven zelf', zegt hoogleraar Industrial Organization Marco Haan van de Rijksuniversiteit Groningen.

Als consument betaal je straks 40 cent voor een KwH en dat is veel minder dan wat het de energiebedrijven kost, maar de plannen die er nu liggen komen er op neer dat die energiebedrijven worden gecompenseerd op basis van de marktprijs.
Als consument betaal je straks 40 cent voor een KwH en dat is veel minder dan wat het de energiebedrijven kost, maar de plannen die er nu liggen komen er op neer dat die energiebedrijven worden gecompenseerd op basis van de marktprijs. (ANP / Lex van Lieshout)

'Als consument betaal je straks 40 cent voor een KwH en dat is veel minder dan wat het de energiebedrijven kost, maar de plannen die er nu liggen komen er op neer dat die energiebedrijven worden gecompenseerd op basis van de marktprijs. Dat klinkt op zich logisch, maar die prijs wordt bepaald door de energiebedrijven zelf'. Kortom: die bedrijven hebben een belang bij hoge energieprijzen.

Lees ook | Gas en stroom worden weer goedkoper

Perverse prijsopdrijvende prikkel

Haan vervolgt: 'Als ik een bedrijf ben en de overheid zegt: voor de helft van de klanten krijg je de prijs die je maar in rekening brengt, dan weet ik wel wat ik ga doen'. Hoeveel de energieprijzen zullen stijgen vindt Haan het lastig te voorspellen. 'Dit effect is in de hele discussie niet ter sprake gekomen. Hou daar rekening mee en haal die angel uit het systeem. Uiteindelijk laat de overheid de compensatieprijs aan de markt over terwijl ze tegelijkertijd heel erg in die markt ingrijpt.'

Tekst gaat verder onder de tweet

De hoogleraar vermoedt dat de overheid dit effect over het hoofd heeft gezien toen er onder stoom en kokend water een maatregel in elkaar getimmerd werd. Volgens Haan heeft dat prijsplafond overigens meer prijsopdrijvende effecten, maar 'dit is het belangrijkste waar nog iets aan gedaan kan worden'.

Lees ook | Europese Commissie wil gasprijzen stabiliseren

Concurrentie

Als antwoord op dit effect ziet de hoogleraar bijvoorbeeld een compensatie op basis van de extra kosten die energiebedrijven maken. Haan wijst ook op het belang dat concurrentie op de markt intact blijft. 'Iedereen die straks 40 cent betaalt zal niet hard meer gaan overstappen op dit moment, terwijl het toch belangrijk is dat ook daar geconcurreerd wordt om ook die marktprijzen een beetje in toom te houden. Er zijn veel doelstellingen die met het prijsplafond gehaald moeten worden, maar dat plafond hou je het liefst zo laag mogelijk. Geef desnoods de consument een bepaald deel gratis en breng die hoeveelheidscap naar beneden, dan wordt er op z'n minst weer meer geconcurreerd.

Lees ook | Europese Commissie oppert 'pieklimiet' voor gasprijs


Deel dit artikel

Gerelateerde artikelen