'Het is een soort Wilde Westen en wij zijn een sheriff met weinig wapens', zei AFM-voorzitter Laura van Geest onlangs over de moeilijkheden bij het controleren van de cryptosector. Maar dat is onjuist, aldus Lelieveldt. 'Ik denk dat de mogelijkheden om toezicht te houden er zijn, zeker juridisch. Hoe je de mankracht inzet, hangt ook heel erg af hoe je omgaat met signalen uit de markt.'
Visie
Lelieveldt denkt dat er voor de toezichthouder veel te winnen is door de blik meer naar buiten te richten. 'Je kunt als toezichthouder vasthouden aan het adagium dat je alles zelf moet doen en in de gaten moet houden, of je kunt op een open manier in de wereld staan en veel flexibeler en sneller reageren op signalen. Zowel AFM als DNB laten het op die contacten met de buitenwereld liggen.'
Lees ook | AFM: informatie over duurzaamheid van beleggingen vaak nog vaag
Dat de toezichthouders nu worstelen met hun taak om cryptobedrijven in Nederland aan de kaak te stellen, is volgens Lelieveldt het resultaat van een gebrek aan visie en daadkracht enkele jaren geleden. 'AFM en DNB hebben in 2019 advies gegeven waarin ze zeiden: we hoeven de consument niet te beschermen, onze waarschuwingen doen genoeg. Ook hebben ze de vestigingseis onder de Wet financieel toezicht, waarmee je cryptobedrijven de wacht aan kan zeggen in Nederland, alleen voor Nederlandse bedrijven aangewend. Dat kan ook met grote buitenlandse bedrijven, zoals FTX. Ze gebruiken de middelen die ze hebben niet.'
Nieuwe technieken
Op deze manier laten de toezichthouders het volgens Lelieveldt aan de markt en aan de rechter over om de problemen op te lossen. De AFM zegt big data en kunstmatige intelligentie in te willen gaan zetten om zijn taken beter uit te voeren, en daar meer geld voor nodig te hebben. 'Ik kan me voorstellen dat je daarmee in efficiëntie slagen kan maken, maar als je durft te leunen op signalen uit de buitenwereld heb je misschien minder techniek nodig', aldus Lelieveldt.
Lees ook | 'Oordeel DNB over crypto is wijsheid van vier jaar geleden'
Hij noemt de inzet van nieuwe technieken op zich een prima ontwikkeling, maar benadrukt dat daarin zeker niet dé oplossing ligt voor alle problemen bij de AFM. 'Ga niet, als je een te verbeteren werkwijze hebt, die werkwijze optimaliseren. Bedenk eerst wat je met de techniek wilt, en spring er dan pas met de techniek op. Ik heb het gevoel dat nu het omgekeerde gebeurt. Je hoeft maar naar de adviezen van de Raad van State te kijken over big data, monitoring en een bancair sleepnet. Je kan makkelijk teveel doen.'
