Volgens Nadja Jongman, lector Schulden en Incasso aan de Hogeschool Utrecht, is de problematiek bepaald niet nieuw. 'We weten dit al een aantal jaar en krijgen iedere keer weer een rapport dat laat zien dat wij niet de zorg bieden aan de groep die dat zo hard nodig heeft.'
‘Het is logisch dat een groep door het ijs zakt’
Eerlijke manier
Groot deel van het probleem is volgens Jongman dat de overheid slecht in beeld heeft om welke mensen het gaat en wie er dus in de problemen kunnen komen. 'Een burger heeft schulden bij bijvoorbeeld de Belastingdienst en het CAK, maar ook bij een telecomaanbieder en bij een energiebedrijf. Die weten van elkaar niet dat die ene burger bij al deze partijen schulden heeft. Het grote probleem is dat als er meerdere schuldeisers zijn, we geen goede afspraken hebben hoe het geld dat mensen wél hebben op een eerlijke manier wordt verdeeld.'
Lees ook | Stijgende rente gaat mogelijk meer slachtoffers maken
Dat gaat zelfs zo ver dat de Algemene Rekenkamer zegt dat de Belastingdienst zijn preferente positie als schuldeiser gebruikt om andere schulden van een burger te negeren. 'Dan is het logisch dat een groep door het ijs zakt.'
Oplossing
Het valt nog lang niet mee om dat overzicht wél te creëren en al die mensen goed in zicht te krijgen. Zo is in het verleden wel gesproken over een landelijke, centrale registratie van schulden, maar daar stemde de Tweede Kamer destijds niet mee in omwille van de privacywetgeving. Jongman: 'Maar je kan er wel voor kiezen dat er verkeersregels komen over hoe het beschikbare geld van mensen verdeeld wordt. Nu zijn die er pas als er eenmaal deurwaardes in beeld zijn. Zo lopen de schulden op en kan je wachten tot die deurwaarde in beeld komt, met alle extra kosten voor die burger. Hier ligt echt een opgave.'
Lees ook | 'Betaal, of zoek hulp', kabinet eist coronaschulden terug van ondernemers
Een goed begin zou volgens Jongman zijn om schuldeisers te verbieden om burgers om betalingen te vragen als het geld al vergeven is aan andere partijen die niet willen inschikken. 'En dan moet er dus een verdelende partij komen. Het kan niet zo zijn dat wie het eerst komt, die het eerst maalt.' Wel voorziet ze dat er een bepaald escalatiesysteem nodig zal zijn, voor wanneer bepaalde schuldeisers niet een stukje van hun geld willen prijsgeven ten gunste van andere schuldeisers. 'Er moet een prikkel op komen dat dat gedrag niet geaccepteerd wordt.'
