"Het afgelopen jaar hebben we in de apotheek 625 keer te maken gehad met een tekort aan een medicijn. Dat is vier keer meer dan vijf jaar geleden. Daar zien we een extreme stijging", zegt Léon Tinke, algemeen directeur van apothekersorganisatie KNMP. Bij een tekort is een geneesmiddel tenminste twee weken niet verkrijgbaar in heel Nederland. "Maar in de praktijk is het vaak een half jaar tot negen maanden."
Lage prijzen
Fabrikanten noemen hiervoor meestal economische redenen. Die hebben te maken met specifieke omstandigheden in Nederland, blijkt uit de uitleg van Tinke. "Wij gebruiken veel patentvrije geneesmiddelen. Op zeventig procent van de medicijnen die we slikken rust geen patent meer. De prijzen van geneesmiddelen in Nederland zijn de laagste van de wereld. Gemiddeld kosten die geneesmiddelen 1 tot 3 euro per maand. En er zijn fabrikanten die zeggen: met zulke lage prijzen houden we voor Nederland maar heel beperkte voorraden aan."
Daar maakt de KNMP zich zorgen over, zegt de directeur. "Het voorbeeld van Thyrax laat zien wat voor enorme impact dat heeft op heel veel mensen in Nederland." Tinke wil dat minister Edith Schippers (Volksgezondheid) meer doet om het probleem op te lossen.
Thyrax
Het schildkliermedicijn Thyrax raakt nu echt op bij de apotheken. Fabrikant Aspen Pharma zit met een leveringsprobleem als gevolg van een verhuizing van de productie.
Tinke vindt de kritiek die Aspen kreeg op de gang van zaken terecht. "Allereerst vind ik dat de fabrikant wel heel laat publiek heeft gemaakt dat er een probleem is. Als ik nu brieven zie van de fabrikant, dan begrijp ik dat zij al eind 2013, begin 2014, afspraken hebben gemaakt bij de overname van de fabriek in Oss, dat ze de productie zouden verplaatsen naar Duitsland. Ik denk dat je als je gaat verhuizen, de nodige voorzorgsmaatregelen neemt, dat je extra voorraden laat aanmaken om te zorgen dat je de periode kan overbruggen totdat je de productie weer op peil hebt in Duitsland. Dus ik begrijp dat niet."
In Nederland hebben een half miljoen problemen zulke schildklierproblemen. Van hen gebruiken 350.000 mensen Thyrax. De helft van hen gebruikt het middel in lage doseringen. Andere fabrikanten leveren vergelijkbare middelen, maar moeten wel ineens alle zeilen bijzetten om de tekorten op de markt te kunnen aanvullen. Bovendien kunnen patiënten die op een vergelijkbaar middel overstappen, last krijgen van vervelende bijwerkingen.