De gezondheidsrisico's bij ernstige tandvleesontsteking zijn enorm, maar toch is parodontitis één van de meest onderschatte ziektes ter wereld. De meeste mensen merken helemaal niet dat ze een tandvleesontsteking hebben en komen er pas achter als het eigenlijk al te laat is.
'Dat komt doordat de ontsteking aan de binnenkant van het tandvlees zit', zegt Frank Abbas, hoogleraar parodontologie aan het UMCG. 'Mensen merken het doorgaans niet, terwijl tien procent van de bevolking een ernstige vorm van een dergelijke ontsteking heeft.'
Hart- en vaatziekten
En dat is kwalijk, want parodontitis kan bijvoorbeeld hart- en vaatziekten veroorzaken, legt Abbas uit: 'Vanuit de chronische ontsteking worden voortdurend micro-organismen de bloedbaan ingepompt. Die kunnen in vaten terechtkomen die al beschadigd zijn door bijvoorbeeld aderverkalking en daar kunnen ze ook een ontsteking veroorzaken. Daarnaast worden er ook ontstekingsstoffen geproduceerd door de parodontitis, die ook weer bij kunnen dragen aan de vorming van aderverkalking. We zien ook als we het tandvlees behandelen, dat de vaatkwaliteit weet toeneemt. Dus het is deels een omkeerbaar proces.'
Risicofactoren
Er zijn allerlei redenen aan te wijzen waardoor iemand parodontitis ontwikkelt, zegt Abbas: 'Er is een zekere erfelijke aanleg voor nodig en er zijn specifieke bacteriën die het hele proces in gang zetten. Maar ook lifestyle, voeding, de vitaminestatus, roken, stress...dat zijn allemaal factoren die invloed hebben op het proces.'
Op tijd testen
Veel mensen komen er pas achter dat ze parodontitis hebben als de tanden los gaan staan en er zo veel pusvorming is, dat het pijnlijk wordt. Dan is het te laat om het proces om te keren. Maar de ontsteking op tijd ontdekken hoeft niet moeilijk te zijn, zegt Peter van der Schoor, tandarts implantoloog: 'De creviculaire vloeistof, de vloeistof rondom de tanden en kiezen, kun je testen. Dan weet je binnen een paar minuten of er een positief of negatief resultaat is.'
Maar toch wordt er niet veel getest in de tandartspraktijken. 'Ik denk dat het voor een deel te maken heeft met dat het niet goed doorgeklonken is onder een groot gedeelte van de professie', zegt Van der Schoor. 'De nieuwe generatie tandartsen wordt er wel mee opgevoed, maar een heleboel tandartsen zijn niet opgegroeid met dat het fenomeen parodontitis überhaupt bestaat.'
Tanden kwijtraken
Mensen van boven de vijftig die hun parodontitis niet laten behandelen lopen niet alleen ernstige gezondheidsrisico's, ook hebben zij de kans om gemiddeld zes tanden kwijt te raken. Maar met een implantaat is het probleem vervolgens niet opgelost, zegt Van der Schoor: 'Een nieuwe onsteking kan weer gaan ontstaan rondom het implantaat, peri-implantitis. Die ontsteking vindt voor een groot gedeelte dezelfde oorsprong als parodontitis. Als je ooit parodontitis hebt gehad en er blijkbaar ontvankelijk voor bent, moet je ook niet raar opkijken als je dan peri-implantitis krijgt.'