Rutte: Voorzichtigheid nu is beter dan spijt achteraf

Steunmaatregelen

Werkgeversorganisaties VNO-NCW en MKB-Nederland hebben begrip voor de voorzichtige lijn die het kabinet hanteert bij het versoepelen van de maatregelen om de uitbraak van het coronavirus in te dammen. Wel vinden de organisaties dat ondernemers onvoldoende worden beloond voor hun inspanningen om op verantwoorde wijze weer zaken te doen. Mede daarom roepen de werkgevers op tot een tweede pakket steunmaatregelen.

De vijf voornaamste punten die Rutte aanstipte:

- basisscholen 11 mei weer open, middelbare school waarschijnlijk 1 juni;

- kinderen tot 12 jaar weer in teamverband trainen, tot 18 jaar op 1,5 meter;

- tot 1 september geen evenementen;

- nog geen contactberoepen;

- rest maatregelen verlengd tot 20 mei.

Rutte opende op gedragen toon de persconferentie. 'We hebben gekeken of versoepeling mogelijk is en daarbij stonden we voor duivelse dilemma's. Ik heb daar ook zelf enorm mee geworteld. Ik wil daarom meer van uw tijd nemen om uit te leggen wat wel, wat niet en waarom. Alle maatregelen kunnen alleen geleidelijk worden teruggedraaid.'

Druk op de zorg

Kort samengevat, zegt Rutte: 'De cijfers op de IC's en ziekenhuizen zijn hoopgevend, maar de druk op de zorg is nog altijd gigantisch en de reguliere zorg moet zo snel mogelijk weer worden opgestart. De situatie in de verpleeghuizen is nog altijd zeer zorgwekkend. Dit virus raakt ons allemaal en dat moeten we ons blijven realiseren. Intussen vragen mensen zich af wanneer de economie weer van het slot kan en mensen weer naar opa en oma, de horeca en de kapper kunnen.'

Dossier | Coronavirus

Een snelle versoepeling geeft het virus de kans om in een tweede golf meteen weer te pieken, met als gevolg: nog meer druk op de zorg. En dat willen we voorkomen, waarschuwt de premier. 'Dat vraagt blijvende zelfbeheersing van ons allen. Voorzichtigheid nu is beter dan spijt achteraf: kan de zorg het aan, zijn de kwetsbaren goed beschermd en hebben we zicht op hoe het virus zich ontwikkeld? Op dit moment geldt: eerst de volksgezondheid en dan de rest.'

'Prille begin van weg terug'

We staan aan het prille begin van de weg terug, meent Rutte, en dan 'doen zich meer ónzekerheden voor dan zekerheden. 'Alleen zo krijgen we meer bewegingsruimte in de anderhalvemetersamenleving. Het virus verspreidt zich minder snel en dat is hoopgevend. En daarmee kom ik bij de besluiten, in vijf punten.'

Lees ook | Liveblog Coronacrisis

1. Onderwijs

'Het OMT adviseert dat het basisonderwijs, het aan het basisonderwijs gelieerde speciaal onderwijs en kinderopvang gedeeltelijk weer open kunnen. Kinderen in het basisonderwijs per 11 mei weer, de ene dag de ene helft van de leerlingen, de andere dag de andere. Buitenschoolse opvang volgt het ritme van de scholen. We menen dat dit besluit verantwoord is: uit alle gegevens blijkt dat jonge kinderen minder snel besmet raken en het risico minder groot is. Dit maakt het leven van thuiswerkende ouders makkelijker. We vragen het voortgezet onderwijs zich voor te bereiden op een anderhalvemeterschool per 1 juni.'

2. Sport

'Individueel sporten kan, het is goed voor iedereen, zeker in een tijd dat we meer aan huis gebonden zijn. Daarom mogen kinderen in de basisschoolleeftijd vanaf 28 april weer in de buitenlucht samen trainen. Maar geen officiële wedstrijden, die leiden tot meer contacten en dus meer besmettingsrisico. Ook jongeren tot 18 jaar mogen buiten sporten, maar met anderhalve meter afstand. Wel thuis douchen en je gezond verstand gebruiken.'

3. Evenementen

'Evenementen gaan niet door tot 1 september, we verlengen dat besluit met drie maanden. We kunnen de risico's zeker niet aan en we willen recht doen aan de behoefte aan duidelijkheid van de organisatoren. Het betekent ook definitief geen betaald voetbal tot 1 september. Dat betekent: geen Pinkpop, geen Zwarte Cross en geen Nijmeegse Vierdaagse.'

4. Wat verandert niet?

'Uitoefening van contactberoepen, zoals kappers en masseurs, is voorlopig nog niet mogelijk. We krijgen in de komende weken een breder advies over het effect van het gebruik van beschermende middelen. Ook verandert er niets aan de bezoekregeling van verpleeghuizen. Daar zit veel pijn en verdriet, maar we hebben ons laten adviseren door deskundigen.'

5. De basisregels

'Basisregels blijven basisregels, blijf zoveel mogelijk thuis, doe boodschappen alleen, houd 1,5 meter afstand, blijf thuis bij verkoudheidsklachten, was je handen zo vaak als je kunt en hoest en nies in je elleboog.'

In de week voor 20 mei volgt een nieuw beslismoment, meldt Rutte. Dan moet meer duidelijk worden over onder meer de bezoekregeling in verpleeghuizen en de veiligheid van de uitoefening van contactberoepen.

We weten niet wat gebeurt als we de maatregelen helemaal loslaten. Daarom is wat Mark Rutte dinsdag zei best logisch, zegt Bert Niesters, hoofd klinische virologie van het UMC . Alleen iets meer versoepeling voor de kappers was wel logisch geweest, De horeca heeft al goede maatregelen genomen, dus moet je de komende weken kijken hoe ze uitpakken, meent Niesters. 'Ik denk dat de horeca best een moeilijke periode krijgt, dat zal nog wel blijven, de komende maanden.'

Mkb

Tijdens de persconferentie vanavond vertelde premier Rutte dat er voor het mkb niks verandert. De horeca blijft dicht en het uitoefenen van contactberoepen blijft tot zeker 20 mei niet mogelijk. De werkgevers hebben al ideeën op de plank waarmee ze in de loop van deze week bij het kabinet een NOW-regeling voor de volgende fase willen afdwingen, zegt MKB-Nederland-voorzitter Jacco Vonhof op BNR.

Horeca

Voor de horeca had premier Mark Rutte vanavond geen goed nieuws in zijn persconferentie. Niet alleen het verlengen van de maatregelen, maar ook het gebrek aan perspectief voor de branche is Robèr Willemsen, voorzitter van Koninklijke Horeca Nederland, een doorn in het oog. 'Het water staat de sector aan de lippen, ik denk dat mijn achterban ernstig teleurgesteld is over deze persconferentie.'

Onderwijs

Afgelopen week bleek dat 80 procent van de geraadpleegde scholen al bezig was met het maken van scenario's voor het heropenen van scholen, zegt Ingrid Doornbos, vice-voorzitter van de Algemene Vereniging Schoolleiders.

'Er is ook al nagedacht over de halvering van de onderwijstijd, met scenario's voor kinderen in kwetsbare situaties, of eerst starten met de onderbouw. Het besluit van vandaag komt tegemoet aan deze scenario's, waarin schoolleiders de ruimte krijgen om het op hun school zo te organiseren dat het voor hen reëel is.'