Wim Schellekens, oud-hoofdinspecteur van de Inspectie voor de Gezondheidszorg, heeft zich erg verbaasd over het debat. 'Er werd gedebatteerd over gebeurtenissen uit het verleden. Ik snap alle onvrede, maar ondertussen neemt het aantal besmettingen enorm toe. We hebben gisteren met twaalf onafhankelijke experts een studie uitgebracht, waarin we aangeven dat we bij ongewijzigd beleid medio oktober de intensive cares gevuld hebben met meer dan 500 coronapatiënten.'
Drie weken eerder ingrijpen
En dát betekent dat de ic niet meer kan voldoen voor de reguliere zorg, waarschuwt Schellekens. 'Als dat medio oktober aan de hand is, dan moet je twee tot drie weken eerder ingrijpen, omdat het effect van maatregelen zo lang duurt. En dat is nú. Met andere woorden: het kabinet moet effectieve maatregelen nemen om dat aantal besmettingen tegen te gaan. We hebben een coronacrisis te bestrijden.'
Lees ook | Van Dissel: Nederland op kantelpunt, aanvullende maatregelen
Tot verbazing van Schellekens is het urgentiebesef in de Kamer nog altijd behoorlijk laag. Alleen PvdA-leider Lodewijk Asscher kwam met een motie om nog deze week maatregelen te nemen. Daarvan zei Rutte aan het eind van het debat dat hij dat onmogelijk achtte. 'Natuurlijk moet er goed overleg zijn, maar we hebben niet veel tijd meer. Óf we moeten accepteren dat we medio oktober maar die ic-patiënten moeten verspreiden over het land, zoals we in april deden.'
Er zijn maatregelen nodig die echt hout snijden en het is de vaag of je het uitvaardigen van dergelijke ingrijpende maatregelen kunt overlaten aan de voorzitters van veiligheidsregio's en burgemeesters. 'Die maatregelen doen op lokaal niveau best pijn: we moeten tegen de mensen zeggen dat ze thuis moeten blijven en werken en bijeenkomsten moeten beperken. We moeten niet beginnen met het sluiten van de horeca, maar mensen moeten wel weer overtuigd worden.'
Niet geluisterd
Het vertrouwen is behoorlijk geschaad, zegt Stella Salden, voorzitter van NU’91, de beroepsorganisatie voor verpleegkundigen en verzorgenden. 'Er wordt niet geluisterd naar deze beroepsgroep - ook niet rond de richtlijn beschermende hulpmiddelen. En we hebben het punt met de bonus, waar ook heel veel groepen niet zijn meegenomen die direct zijn ingesprongen op de OK. En we zien dat het testen steeds onvoldoende is geweest.'
Luister terug | Rutte: Ruime verdubbeling regio's met zorgelijke coronabesmettingen
Uiteindelijk vond ook premier Mark Rutte dat het in stilte wijzigen van de mondkapjesrichtlijn voor de ouderenzorg niet goed was. 'Dat had niet zo gemoeten. Ook in de Kamer is naar voren gebracht dat het feit dat dat op 17 augustus gebeurt zonder daar op dat moment expliciet aandacht aan te geven ook bij mensen in de zorg onnodig heeft geleid tot onrust. Ik wil hier echt uitspreken dat ik dat betreur.'
Alle kanten op
Het debat ging eigenlijk alle kanten op en er is duidelijk wantrouwen in de Kamer door de onduidelijkheid rond de noodzaak van mondkapjes, zegt Salden. 'Er zaten nog heel veel onduidelijkheden in en dat was teleurstellend. Er is zo vaak aangegeven dat de kapjes niet werken en mensen er ziek van worden. Ze hadden eerder moeten komen met een echt werkende richtlijn. We hebben enorme tekorten aan personeel, laten we dan zorgen dat we ze tegemoetkomen.'
Lees ook | #ikdoenietmee is juist alom aanwezig
Excuses kwamen er niet vanuit het kabinet, op een klein puntje na, hier en daar. En ook dat is volgens Salden zorgwekkend. 'Wij hebben de hele tijd gezegd: als er schaarste is en het lukt niet, zég het dan, dan kunnen wij goed communiceren naar de achterban. En een excuus kan heel veel helpen om te zorgen dat mensen begrip hebben. En dan kun je andere maatregelen nemen op het moment dat je die zorg wilt verlenen.'