Jaap van Delden (RIVM): 'Onverstandig om bewoners van zorginstellingen allemaal tegelijk te vaccineren'

'In Noorwegen hebben we gezien dat oudere mensen zijn overleden na een vaccinatie. Die sterfgevallen zijn niet allemaal te linken aan een vaccin, maar bij kwetsbare mensen moet je goed nagaan of ze de bijwerkingen kunnen verdragen. Het is dus onverstandig om bewoners van verpleeghuizen tegelijkertijd te vaccineren. Want wordt er onvoldoende rekening gehouden met het medisch dossier of de kwetsbaarheid en komt iemand daardoor te overlijden, dan hebben we een ander probleem.'

Maatwerk

Daarom zijn er drie verschillende groepen, zegt Van Delden. Bewoners vallen onder de medische verantwoordelijkheid van de instellingsarts, huisarts of GGD. Waar logisch kunnen mensen gevaccineerd worden door iemand anders. Het RIVM heeft extra Pfizervaccins beschikbaar gesteld om ruimte te geven voor maatwerk. Zodat iemand die eigenlijk onder de verantwoordelijkheid van de huisarts valt, toch gevaccineerd kan worden door de instellingsarts. Deze strategie zal er volgens Van Delden toe leiden dat de één sneller wordt gevaccineerd dan de ander, maar dit is in overleg met vertegenwoordigers van zowel de huisartsen als de langdurige zorg bepaald.

Luister terug | Kabinet volgt advies Gezondheidsraad vaccinaties

Hoe lang het vaccineren in de verpleeghuizen gaat duren is onduidelijk, dat hangt vooral af van de levering van de vaccins. Op dit moment is er niet genoeg beschikbaar om iedereen meteen te vaccineren.

Mexicaanse griep

Voormalig RIVM-directeur Roel Coutinho uitte in Nieuwsuur onlangs kritiek op het vaccinatiebeleid. Het RIVM zou nog wat kunnen leren van de vaccinatiecampagne tegen de Mexicaanse griep en Defensie zou een grotere rol moeten spelen. Van Delden vindt die vergelijking onterecht. ‘Het was een knappe prestatie, maar die vaccinatiecampagne was veel eenvoudiger. Toen was er één vaccin waar voldoende beschikbaar van was. Alle problemen waar we nu mee te maken hebben, speelden toen amper. Nu weten we bijvoorbeeld niet wanneer vaccins precies komen en voor wie ze geschikt zijn.’

Lees ook | Thuiswonende ouderen mogelijk eerder gevaccineerd

Daarnaast werken er nu mensen mee die destijds ook betrokken waren bij de vaccinatie tegen de Mexicaanse griep. Bovendien is Defensie ook nu nauw betrokken bij de vaccinatiecampagne. ‘Door de gangen van het RIVM lopen tegenwoordig ervaren mensen in uniform die verstand hebben van logistieke processen’.

Kritiek

Van Delden snapt dat er veel kritiek is op de vaccinatiestrategie. ‘We hangen onderaan het lijstje, dat wil je niet. Er is maar één ding dat helpt en dat is de vaccinatie versnellen. Tot die tijd is het stug doorbijten en de kritiek aanhoren.'

Het is volgens Van Delden nog steeds haalbaar om iedereen in het derde kwartaal gevaccineerd te hebben. Inmiddels zouden het RIVM in 'turbostand' zitten. Of we daarin kunnen blijven is afhankelijk van de EMA-goedkeuringen, voor welke doelgroepen de vaccins beschikbaar zijn en of vaccinleveringen volgens planning komen. Ook de tegenvallende levering van AstraZeneca kan mogelijk voor vertragingen in de vaccinatiecampagne zorgen.