Het vaccin beschermt onmiskenbaar goed tegen ernstige ziekte en de kans om als gevaccineerde in het ziekenhuis te belanden is veel kleiner. Maar ook is vanaf het begin al bekend dat de bescherming niet perfect is. Vooral mensen die ouder en kwetsbaarder zijn, lopen een verhoogd risico om alsnog erg ziek te worden. 'Voor 85 procent van de mensen beschermen de vaccins tegen ernstige ziekte, voor 15 procent is dat minder het geval', zegt veldepidemioloog Amrish Baidjoe.
Omdat het overgrote deel van de bevolking in veel landen is gevaccineerd en onder deze groep de besmettingen toenemen, neemt het aantal gevaccineerden die met corona in het ziekenhuis liggen ook toe. In België bijvoorbeeld, werden vorige week 614 coronapatiënten in het ziekenhuis opgenomen. 55 procent van deze mensen was gevaccineerd, 45 procent niet.
Volgens corona data-analist Yorick Bleijenberg is het dan ook niet terecht om van een 'pandemie van de ongevaccineerden' te spreken: 'Dit is een pandemie waar we met zijn allen inzitten. Op het moment dat je het virus laat rondgaan, zoals de afgelopen tijd is gebeurd, dan zie je dat vooral mensen die niet zijn gevaccineerd op de IC of in het ziekenhuis terecht komen. Maar het vaccin werkt gewoon niet honderd procent. Dat betekent dat er ook veel besmettingen zijn onder mensen die al gevaccineerd zijn en er ook veel in het ziekenhuis terecht komen.'
Onder andere coronaminister De Jonge speculeerde de afgelopen tijd over nieuwe coronaregels die specifiek voor ongevaccineerden zouden moeten gelden. Maar dat gaat er niet voor zorgen dat vollopende ziekenhuizen worden voorkomen, denkt arts-microbioloog Bert Mulder: ‘Het is heel moeilijk om met maatregelen alleen gericht op ongevaccineerden het tij te keren voor de overbelasting van de zorg. Daarom is het belangrijk om extra maatregelen in te voeren.'
Daar is Baidjoe het mee eens. 'Juist om er nu op aan te dringen dat het de schuld is van de ongevaccineerden en specifiek maatregelen voor hen te nemen, riskeer je de kans dat je daarmee helemaal niets bereikt. Dat zien we heel vaak in crisismanagement, als je bepaalde groepen gaat stigmatiseren. Sterker nog: het gaat tegen je werken'.
Viroloog Louis Kroes denkt dat het juist wel de ongevaccineerden zijn waar de focus op moet liggen om de zorg te ontlasten. 'Het aantal gevaccineerden dat binnenkomt op de IC’s is heel klein en zorgt niet voor overbelasting. Die grote bulk aan ongevaccineerden, dat zorgt voor problemen. We kunnen niet verder, omdat een klein gedeelte zich weigert te laten vaccineren. Zij kunnen heel gemakkelijk een besmetting oplopen, wat kan leiden tot een IC-opname.'
Het artikel gaat verder onder de video.
'De restricties die er nu zijn met het aantal ongevaccineerden, dat is niet voldoende', zegt Kroes. 'Een testbewijs beschermt henzelf immers niet, in een grote groep, als de kans op besmetting nog bestaat. In Duitsland is toegang met alleen een testbewijs nu vervallen, vernemen wij. Dan kom je niet overal binnen zonder bescherming. Een beperking op de vrijheid, maar het beschermt jezelf'.
Basismaatregelen
Baidjoe en Mulder denken dat het herinvoeren van voor iedereen geldende basismaatregelen de juiste weg is om een nieuw zorginfarct te voorkomen. Mulder: 'De mondkapjesplicht is één van die maatregelen. Die heeft als bijkomend voordeel dat ook de griep teruggedrongen wordt. Er komt een grote griepgolf aan dit jaar, dat kan de zorg er niet bij hebben. De tweede maatregel die belangrijk is om de zorg te ontlasten, is het thuiswerken. Dat helpt om het aantal besmettingen terug te dringen.’