Dubbel betalen met DBC
Door het systeem van de zogenoemde Diagnose Behandel Combinatie, DBC, kan het voorkomen dat mensen twee keer hun eigen risico moeten betalen voor één medische behandeling. Een DBC is een periode waarbinnen een zorgtraject plaatsvindt, die begint op de eerste dag dat de patiënt een zorgtraject start en eindigt als het zorgtraject is afgerond, bijvoorbeeld met een geslaagde operatie. Een DBC heeft een geldigheidsduur van maximaal 120 dagen.
Door het huidige uitstel van zorg verloopt die periode, en wanneer mensen wel weer naar het ziekenhuis kunnen, wordt er een nieuwe DBC geopend waaraan een nieuwe factuur gekoppeld wordt waardoor iemands eigen risico opnieuw aangesproken kan worden.
Onnavolgbare systematiek
Dianda Veldman van de Patiëntenfederatie Nederland vindt deze manier van afrekenen onnavolgbaar. 'Hoe er in de zorg afgerekend wordt is afgestemd op het afrekenen tussen zorgverzekeraar en zorgaanbieder. Dat zijn ingewikkelde methodieken die voor een gewoon mens niet te doorgronden zijn. Zolang je als patiënt niks hoeft te betalen is er niks aan de hand, maar op het moment dat je je eigen risico moet betalen krijg je te maken met een manier van prijsvorming die bedoeld is voor de zorgverzekeraar en het ziekenhuis. Dat je daarin mee moet, voelt onlogisch.'
'Schaf eigen risico af'
Veldman verwacht dat dit probleem weer opnieuw veel voor gaat komen nu zoveel zorg wordt afgeschaald. 'De kans is nu groter dat je in twee verschillende jaren met het ziekenhuis te maken hebt.' De enige manier om het op te lossen is volgens Veldman door het eigen risico af te schaffen 'of een totaal andere financieringsmethodiek tussen zorgverzekeraar en zorgaanbieder. Dan zijn we tien jaar verder. Afschaffing van het eigen risico ligt politiek ingewikkeld, we proberen dat regelmatig aan te kaarten, maar er is geen Kamermeerderheid tot nu toe voor'.
Patiënt machteloos
Expert Zorgverzekeringen Bas Knopperts van Independer zegt dat de patiënt hier niets aan kan doen. 'Het is heel zuur dat door corona de zorg de 120 dagen gaat overschrijden en je dubbel moet betalen. Sommige verzekeraars gaan daar coulant mee om, je kunt het beste contact opnemen met je verzekeraar, de situatie uitleggen en hopen dat ze iets kunnen betekenen.' Knopperts zegt dat de bal bij de politiek ligt, maar geeft tegelijk aan bang te zijn dat het kabinet niet thuis geeft. 'Je kunt niks doen als patiënt.'
Verkeerd effect
Directeur Aad de Groot van zorgverzekeraar DSW noemt een nieuwe DBC bij een uitgestelde operatie 'een verkeerd effect'. Het probleem is volgens De Groot dat zorgverzekeraars niet aan de factuur van het ziekenhuis kunnen zien of een behandeling uitgestelde inhaalzorg is of reguliere zorg. Hij zegt zelf met de ziekenhuizen gesprekken te voeren over inhaalzorg, maar 'dat loopt allemaal door elkaar heen'. Hij zegt dat het onmogelijk is om die zaken geautomatiseerd te doen. 'De beste oplossing is afschaffing van het eigen risico.'
De bedoeling van het eigen risico is om onnodig gebruik van de zorg tegen te gaan, dat geldt echter niet voor de huisarts. De Groot zegt het vreemd te vinden dat wanneer de huisarts een recept uitschrijft of een patiënt doorverwijst, er opeens eigen risico betaald moet worden: 'Dat is dan toch geen onnodige zorg, het is dan gek dat we opeens eigen risico gaan opleggen. het eigen risico is zijn doel voorbij geschoten. We blijven dat roepen, maar de dat is politiek lastig uit te leggen omdat het eigen risico zo onderdeel is geworden van alle financiering van de zorg.'
'Schaf het dan af, maar dan krijg je een premieverhoging voor iedereen. Dat wil ook niemand, maar dan is het wel eerlijker.'
'Geen coulanceregeling'
Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport zegt in een reactie dat het aan een nieuw kabinet is om desgewenst wijzigingen aan te brengen in de systematiek van het eigen risico.
Verder verwijst het ministerie naar antwoorden op Kamervragen, die voormalig minister Van Ark hierop in juni 2021 gaf: 'Voorop staat dat een patiënt alleen eigen risico betaalt voor de zorg die hij daadwerkelijk heeft ontvangen. Hij betaalt dus niet voor een operatie die niet heeft plaatsgevonden. Of een verzekerde financieel nadeel ondervindt van bijvoorbeeld een uitgestelde operatie is afhankelijk van de vraag hoeveel andere zorgkosten hij vorig jaar en dit jaar heeft.'
'Als patiënten zowel in 2020 als in 2021 zorg hebben ontvangen, zullen zij in veel gevallen in beide jaren hun eigen risico aanspreken. Dat is voor deze patiënten niet anders dan voor andere patiënten die twee of meerdere jaren achter elkaar zorg ontvangen. Daarom acht ik het – naast uitvoeringstechnische uitdagingen – niet nodig om een coulanceregeling in het leven te roepen voor deze mensen.'