Sinds het invoeren van de Jeugdwet zijn de kosten voor de jeugdzorg met zo'n 50 procent gestegen, maar ondertussen is de kwaliteit vooral achteruit gegaan. Dat blijkt uit een brief van staatssecretaris Maarten Van Ooijen van Volksgezondheid aan de Kamer en uit een rapport over de status van de jeugdzorg in Nederland van ABN Amro. 'De verliezer is het kwetsbare kind,' aldus Anja van Balen, sector banker Healthcare bij ABN Amro.
De kostenstijging is het gevolg van de marktwerking en de decentralisatie van de jeugdzorg naar de gemeenten, zegt Van Balen. De winnaars zijn duidelijk de kleine jeugdzorgaanbieders volgens het rapport. 'Die zijn met 675 miljoen gegroeid in vijf jaar. Dat is 127 procent meer dan voor de decentralisatie. De verliezer is het kwetsbare kind.'
Perverse prikkel
Het rapport stelt dat de open aanbesteding 'de perverse prikkel geeft om kinderen zoveel mogelijk zorg te verlenen, terwijl ze dat niet altijd nodig hebben.' Ook blijkt dat de zorgduur per kind langer is geworden. In 2021 kregen 21 procent meer kinderen zorg ten opzichte van 2015, toen de nieuwe wet inging. Door het grotere aantal kinderen dat hulp krijgt en de langere duur hiervan zijn de kosten volgens Van Balen 'geëxplodeerd'.
Lees ook | Geld is op bij gemeenten: vraagtekens bij kabinetsplannen woningbouw en verduurzaming
Ondanks de kostenstijging blijkt dat de uitgaven aan aanbieders van specialistische jeugdzorg nauwelijks is toegenomen. 'Het kwetsbare kind is in de verdrukking gekomen omdat de jeugdzorgorganisaties die deze kinderen helpen wel dure zorg hebben. Die krijgen te weinig geld en daardoor zijn er wachtlijsten opgelopen en is er lage kwaliteit.'
Oplossing
Er zijn twee oplossingen volgens Van Balen. Zo moet er een kader komen waardoor duidelijker wordt welke zorg echt nodig is op kosten van de staat en er moet een toezichthouder komen die toeziet waar het geld aan wordt uitgegeven. Dit soort vangrails ontbreken volgens haar omdat de overheid de nieuwe wet 'vrij snel' heeft ingevoerd.
Luister ook | Jeugdzorg nog lang niet uit de problemen