De reden dat mensen niet voor meer gezonde producten kiezen, is lastig vast te stellen volgens onderzoeker Josine Stuber van het Amsterdam UMC. 'We zijn bang dat het overweldigende aanbod in de supermarkt - 80 procent van de producten is ongezond - toch te verleidelijk blijkt om naar te grijpen. En die zijn vaak ook goedkoper, makkelijker te bereiden en vooral ook heel smakelijk.'
Lees ook | Supermarktaanbiedingen vaak ongezond
Om te constateren of mensen reageren op aanbiedingen van gezonde producten, heeft Stuber het experiment in een échte supermarkt getest. 'Daarbij moet ik wel zeggen dat we best weinig aanbiedingen tegelijk hebben getest, en het is voor een winkel nogal spannend om dat uit te testen. Dus in die zin hebben we vrij weinig prijsaanbiedingen gedaan, maar uit eerder onderzoek weten we dat het heel goed werkt. Bijvoorbeeld de suikertaks.'
Ooghoogte
Volgens Stuber ging het onderzoek met name over de positionering van producten. 'Het positioneren van producten op ooghoogte en op extra plekken, et cetera. Nu zijn we er dus achter dat dat niet helpt om extra gezonde dingen te verkopen.'
Lees ook | 'Lees de etiketten als je gezonde voeding wilt'
Het resultaat kwam echter wel onverwachts, zo stelt Stuber. 'We hadden eigenlijk verwacht dat de verkoop van gezonde dingen met twee procent zou toenemen', gaat ze verder. 'Dat klinkt als een laag percentage, maar als iedereen in Nederland twee procent meer gezonde dingen zou kopen, zou dat best wel verschil kunnen maken voor de volksgezondheid. Maar helaas blijkt dat dus niet het geval.'
Prijsmechanisme
En dus lijkt de meest voor de hand liggende optie het aanpassen van het prijsmechanisme, waarbij ongezonde producten duurder worden en groenten en fruit goedkoper. 'Daarnaast moet er ook iets gebeuren aan het overweldigende aanbod aan ongezonde producten. Daarvoor zouden regels opgesteld kunnen worden, zodat bijvoorbeeld ongezonde kassakoopjes niet meer mogen. Of dat er meer plaatsingen van gezonde producten moeten komen, of de marketing van ongezonde producten aanpassen.'
En de sturing richting gezondere producten is heel belangrijk vindt Stuber. Ze stelt dat mensen nu namelijk de verkeerde richting uitgaan. 'Mensen denken dat ze zelf hun keuze maken, maar het zijn de voedselfabrikanten die bepalen wat men eet. En dat zijn meestal niet de gezonde producten. Dus we wórden al gestuurd, en het zou mooi zijn als we met zijn allen wat meer de gezonde kant op gestuurd worden.'