'Europa moet desnoods zelf stekker uit TTIP trekken'
Met Donald Trump aan de macht en de schuivende panelen op het internationale handelstoneel is het voor Europa zaak om nog sneller werk te maken van een vrijhandelszone met China. Dat zegt Rob de Wijk, directeur van het Haags Centrum Strategische Studies, in BNR Boekestijn & De Wijk.
Om zelf het initiatief te houden moet Europa niet terugdeinzen om zelf de stekker uit TTIP te halen, meent De Wijk. 'Als je vindt dat China steeds belangrijker en Amerika steeds minder belangrijk wordt, moet je automatisch nadenken over de toekomst van TTIP. Daarnaast moet je het als pressiemiddel gebruiken en tegen Trump zeggen: als je niet voor 100 procent achter de vrijhandel met Europa staat, moet je binnen een week zeggen wat je ervan vindt. En anders zeggen we TTIP op. Dát is de taal die Trump verstaat.'
IJzersterk alternatief
Nu Donald Trump hoogstpersoonlijk het Trans Pacific Partnership (TPP) de nek om lijkt te hebben gedraaid, heeft China met het Regional Comprehensive Economic Partnership (RCEP) een ijzersterk alternatief in handen. En daar zou Europa zomaar bij kunnen aanschuiven, suggereert Arend-Jan Boekestijn. 'Het biedt een enorme kans voor China om zelf zoiets op te zetten, waarbij ook Europa aan tafel gaat zitten. Als we als EU meer naar China toe trekken, kunnen we op dat gebied een betere deal krijgen dan Amerika heeft.'
Chinese normen en standaarden
Als dat werkelijk gebeurt, houdt dat volgens De Wijk automatisch in dat China ook de nieuwe normen en standaarden gaat bepalen voor de mondiale vrijhandel. 'En ik moet nog zien wat er dan gebeurt met al die mensen die protesteerden tegen TTIP, omdat ze zich niet wilden verlagen tot de standaarden van de Verenigde Staten. Wat je nu krijgt is dat je je gaat verlagen tot de standaarden van China. Nou, van harte gefeliciteerd.'
Zoveel mogelijk vrijhandel
Anders dan bij TPP het geval was, zal RCEP volledig worden geboetseerd naar het beeld dat China heeft van de internationale orde, zegt China-deskundige Fred Sengers. 'Namelijk: zoveel mogelijk vrijhandel, en verder lullen we nergens meer over. Dus als dit van de grond komt - China probeert dat te pushen en ik denk dat het voor andere landen ook best aantrekkelijk is - zien we stap voor stap dat China meer vorm gaat geven aan de internationale wereldorde.'
Nieuwe bondgenoten
Zeker nu eurogroep-voorzitter Jeroen Dijsselbloem vorige week pleitte voor het zoeken naar nieuwe bondgenoten, en Trump zich meer en meer lijkt te distantiëren van Europa, komt China steeds nadrukkelijker in beeld, meent Sengers. 'Duitsland doet voor het eerst al meer zaken met China dan met de Verenigde Staten, voor Nederland is China de zevende handelspartner, vergelijkbaar met Polen. Dat is natuurlijk ongelofelijk voor de tweede economie ter wereld.'
