To impeach or not to impeach, that's the question
Langzaamaan durven politici en media de term impeachment in de mond te nemen, als het over Donald Trump gaat. Niet dat de scenario's al klaarliggen, maar je kunt er niet vroeg genoeg mee beginnen, zullen met name Democraten denken. Maar hoe ziet de weg naar afzetting van een president er eigenlijk uit?
De crisissfeer neemt toe in het Witte Huis. Donald Trump zou de FBI hebben gevraagd het onderzoek te staken naar de Russische connecties van Michael Flynn, zijn oude veiligheidsadviseur. Reden voor een oud-adviseur van enkele Amerikaanse presidenten om te benadrukken dat inmiddels het 'impeachment territory is betreden'. Daarom onderzoeken we in Spitsuur hoe 'The Road to Impeachment' er precies uitziet.
Contacten met Rusland
Aan deze soap is natuurlijk al wel het nodige voorafgegaan. Eerst was er de travel ban, waarbij Trump mensen uit bepaalde moslimlanden wilde weren. Daarna ontsloeg hij de waarnemend minister van Justitie, omdat zij de travel ban niet voor de rechter wilde verdedigen. En dan was er nog Michael Flynn, Trumps veiligheidsadviseur, die na een maand moest opstappen vanwege vermeende contacten met Rusland. En ten slotte - je zou het bijna vergeten - het afluisterschandaal: Trump beschuldigde zijn voorganger Obama ervan dat die hem had laten afluisteren.
Of dat allemaal impeachwaardig is, is de grote vraag. En wel een vraag die tweederde van de Senaat met 'ja' moet beantwoorden. Knap lastig met een Republikeinse meerderheid, maar niet onmogelijk, zegt Jit Peters, emeritus hoogleraar strafrecht. 'Als de Republikeinen denken dat ze met deze man nooit meer zelf de verkiezingen winnen, is dat een politiek teken om van hem af te willen. Maar zolang hij de steun houdt van zijn kiezers, is het heel link om zomaar een impeachmentprocedure te beginnen.'
FBI-onderzoek
Goed, eerst terug naar 9 mei. James Comey, directeur van de FBI, wordt op staande voet ontslagen. Comey zou, volgens Trump, simpelweg zijn werk niet goed hebben gedaan. Opmerkelijk, aangezien Trump eerder nog de loftrompet steekt over Comey. Reden voor veel mensen om te denken dat Comey's ontslag iets te maken kan hebben met het FBI-onderzoek naar banden tussen Trumps campagneteam en de Russen, waar Comey de leiding over heeft.
Trump zou geheime informatie hebben gedeeld met de Russen, waarmee hij de veiligheid in gevaar brengt van een cruciale bron voor informatie over IS. Het verhaal wordt ontkend door veiligheidsadviseur McMaster, maar nog geen dag later erkent Trump dat hij wel degelijk informatie deelde met de Russen. Volgens eigen zeggen omdat hij wil dat Rusland meer doet in de strijd tegen IS. Dezelfde dag nog blijkt dat The New York Times een memo in handen heeft waarin Trump aan Comey vraagt het onderzoek naar Flynn te stoppen. Impeachwaardig materiaal? Wie het weet mag het zeggen. En moet eerst maar eens een paar Republikeinen daarvan overtuigen.
Mike Pence
Maar stel nou: Trump krijgt toch een impeachment voor de kiezen, wat zijn dan de alternatieven? Nou, eigenlijk is er maar één realistisch scenario, en dat is dat vice-president Mike Pence de volgende president wordt. Dan weet je in ieder geval wel waar je aan toe bent, zegt buitenlandcommentator Bernard Hammelburg. 'Als gouverneur gaf hij steun aan een wetsvoorstel om vrouwen die abortus plegen verplicht aanwezig te laten zijn bij een begrafenis of crematie.'
De hele procedure is complex, maar kan opeens in een stroomversnelling komen. Als tweederde van de Senaat heeft ingestemd, heb je alleen nog maar een klacht. Maar dán kan het allemaal gaan rollen: de vice-president wordt dan onmiddellijk president en moet heel snel zijn eigen vicepresident kiezen, zegt de grondwet. Dan rest Pence nog één taak, als hij daar iets voor voelt: een pardon voor de afgetreden president, zodat deze niet vervolgd kan worden...
