Jarenlang stelde de Duitse bondskanselier Angela Merkel zich vooral erg meegaand op tegenover de Verenigde Staten, maar die positie lijkt ze in te ruilen voor meer Europese samenwerking, zegt Schaper, tevens voormalig vertegenwoordiger bij de NAVO en de VN. 'Het feit dat het Merkel is die dit soort uitspraken doet is heel belangrijk. Duitsland heeft altijd heel zorgvuldig gemanoeuvreerd, maar de afgelopen dagen heeft ze op de NAVO-bijeenkomst heeft gemerkt dat we niet meer van Amerika op aan kunnen als in het verleden.'
Volledige afhankelijkheid
Niet dat Merkel volledige afstand wil nemen van de VS, maar de volledige afhankelijkheid van het land behoort wat haar betreft tot het verleden. 'Ze heeft al eerdere gesprekken met Trump gehad en geprobeerd het niet tot een daadwerkelijke breuk te laten komen, maar ze is toch wel erg teleurgesteld over wat er in de afgelopen dagen gebeurd is. De Fransen zijn bereid om op die basis samen te werken, waardoor er toch een soort beweging gaat ontstaan in de Europese Unie.'
Europees gezind
En daar komt wat Schaper betreft Nederland in het spel. 'We hebben een hele goede relatie met Duitsland opgebouwd in de afgelopen twintig jaar en de relatie met Frankrijk is ook steeds beter geworden. We willen geen afscheid nemen van Engeland en Amerika, maar een meer Europees gezinde koers is in ons belang en daar kunnen we ook een rol in spelen. Merkel zegt dat de vanzelfsprekendheid van betrouwbare transatlantische verhoudingen in zekere mate voorbij zijn, maar het is wel een politieke boodschap die duidelijk is.'