Hoe haalbaar zijn de plannen van Juncker?
De voorzitter van de Europese Unie, Jean-Claude Juncker, wil op termijn dat alle EU-landen de euro krijgen, er een sterker Europees cyberagentschap komt en een betere bescherming tegen investeringen van buiten de EU. Wat vinden experts van zijn plannen?
Cybersecurity
De EU heeft al een cyberagentschap, ENISA. Volgens Yori Kamphuis, cybersecurity expert bij Storro, is het een goed idee om dit uit te breiden. 'Het is best gek om met niet meer dan 100 mensen een heel continent te moeten beschermen. Ook is het raar om die bescherming per land te regelen, terwijl het een grensoverschrijdend probleem is.'
Kamphuis noemt industriële spionage, het beïnvloeden van informatie -bijvoorbeeld bij verkiezingen- en ransomware als voorbeelden van groeiende online veiligheidsproblemen. 'Het bestaande agentschap zal de burger hier niet direct mee helpen, maar ze kunnen er wel voor zorgen dat bedrijven en overheden zich beter kunnen wapenen tegen cyberaanvallen en hun informatie beter beveiligen. Indirect heb je hier als burger dus ook wat aan.'
De euro
Juncker wil ook dat meer EU-landen de euro krijgen. Er zijn nog 8 landen waar dit nog niet het geval is, Groot-Brittannië buiten beschouwing gelaten. Die landen, waaronder Polen en Tsjechië, gaan als het aan Juncker ligt technische en financiële hulp krijgen om die stap te zetten.
Volgens Casper de Vries, hoogleraar monetaire economie bij de Erasmus School of Economics, is het verstandig om zoveel mogelijk te universeren, maar is het maar de vraag op welke termijn de euro overal ingevoerd kan worden en of dit überhaupt haalbaar is.
De Vries legt uit waar de moeilijkheden liggen. 'Een paar landen kwalificeren zich wel, maar de meeste landen voldoen nog niet aan de toetredingscriteria. Op die manier kunnen ze het via een achterdeur oneindig uitstellen natuurlijk.'
Ook op de arbeidsmarkt is dit allemaal niet zo gemakkelijk. 'Met één valuta leg je de wisselkoers voor eeuwig vast', zegt De Vries. 'Voorheen gebruikten veel landen de devaluatie om hun loonkosten op wereldschaal omlaag te brengen en dat kan dan niet meer. Dan krijg je als gevolg een hogere werkloosheid.'
Overnames bedrijven
Volgens Juncker moeten lidstaten van de Europese Unie ook de mogelijkheid krijgen zich te mengen in controversiële overnames van bedrijven in andere lidstaten. Hans Schenk, Hoogleraar Economie aan de Universiteit van Utrecht, legt uit over wat voor soort overnames Juncker het heeft.
'Het gaat om overnames waarbij ondernemingen betrokken zijn die over de grenzen van Europese lidstaten heen handel drijven of zaken doen. Denk bijvoorbeeld aan een Duitse bezorgdienst die door een Chinese partij wordt overgenomen, terwijl die dienst ook in Nederland bezorgt. Dan heeft zo'n overname mogelijk effect op de Nederlandse economie.'
Volgens Schenk heeft Juncker hiermee wel een punt. 'Voor zover het strategische sectoren betreft. Denk aan energie, transport, beveiliging, of infrastructuur.' Al zou het tegenhouden van dit soort overnames nog lastig worden, vervolgt Schenk. 'Zeker op basis van economische argumenten. Maar wellicht zijn er mogelijkheden als de bezwaren van strategische en geopolitieke aard zijn.'