'Nobelprijs bedoeld om landen de oren te wassen'
De Nobelprijs voor de Vrede is als enige van alle Nobelprijzen een politiek statement, zegt buitenlandcommentator Bernard Hammelburg. En vaak is de keus omstreden.

In 2009 ging de Nobelprijs naar toenmalig president van de Verenigde Staten Barack Obama vanwege zijn inspanningen voor internationale diplomatie en samenwerking. Bernard Hammelburg: 'Het was een bijzondere man, maar je kunt niet zeggen dat hij vrede in de wereld heeft gebracht. Het slaat vaak nergens op.' Aung San Suu Ky won de prijs in 1991 voor haar geweldloze strijd voor democratie en mensenrechten. Tegenwoordig staat ze in Myanmar aan het hoofd van de regering en is ze in opspraak vanwege etnische zuiveringen van het leger op de Rohingya.
ICAN
Vandaag werd bekend dat de Nobelprijs voor de Vrede dit jaar gaat naar de Internationale Campagne tot Afschaffing van Kernwapens (ICAN), een internationaal samenwerkingsverband van 460 vredesgroepen in meer dan 100 landen, waaronder het Nederlandse PAX. ICAN streeft naar een verdrag tegen kernwapens.
Wederom een rare keuze, vindt Hammelburg: 'Het is niet iemand die iets heeft gedaan, het is een organisatie die enorm achter de vodden van de Verenigde Naties heeft gezeten om een verdrag op te stellen tegen de ontwikkeling en verspreiding van kernwapens - op zichzelf heel braaf. Maar van meet af aan waren negen landen, die officieel en formeel kernwapens produceren, allemaal erg tegen dat verdrag. En deze uitreiking is dus vooral bedoeld om zich daartegen te verzetten: om landen als Amerika, Rusland, Frankrijk en Engeland en zo de oren te wassen. En dat is typerend voor dit comité. Het is eigenlijk, vind ik zelf, een beetje een flauwekul-onderscheiding.'
Niets ten nadele van ICAN, zegt Hammelburg erbij. 'ICAN is een keurige organisatie hoor.' Volgens hem heeft ICAN met zijn inspanningen 'het grootste gelijk van de wereld'. 'Maar om een actiegroep zo'n prijs te geven als het eigenlijk bedoeld is om de landen die zich daartegen verzetten, de les te lezen, heb ik er mijn twijfels over.'